سرطان خون، لوسمی یا لوکمیا یا چنگار خون نیز نامیده می شود و نام انگلیسی آن (Leukemia) و (Leukaemia) است. سرطان خون یک سرطان است که از بافت خون ساز، معمولاً مغز استخوان شروع می شود. این نوع از سرطان منجر به تولید بیش از حد سلول های سفید خون می شود. گلبول های سفید خون را تحت تأثیر قرار می دهد و می تواند بر اساس نوع سلول سفید (میلوئید یا لنفاوی) و نحوه پیشرفت بیماری (حاد یا مزمن) طبقه بندی شود.
سرطان خون معمولاً گلبول های سفید خون را درگیر می کند. گلبول های سفید خون، بخشی از سیستم ایمنی بدن هستند که از بدن در برابر عفونت ها دفاع می کنند. این گلبول ها به طور طبیعی در بدن رشد می کنند زیرا بدن به آن ها احتیاج دارد. ولی در افراد مبتلا به سرطان خون ، مغز استخوان گلبول های سفید خون غیرطبیعی تولید می کند که عملکرد صحیحی ندارند.
علائم
علائم سرطان خون بسته به نوع سرطان خون متفاوت است. علائم و نشانه های شایع سرطان خون عبارتند از:
-
تب یا لرز
-
خستگی مداوم ، ضعف
-
عفونت های مکرر یا شدید
-
کاهش وزن بدون تلاش
-
تورم غدد لنفاوی ، بزرگ شدن کبد یا طحال
-
خونریزی یا کبودی آسان
-
خونریزی مکرر از بینی
-
لکه های قرمز ریز در پوست شما (پتشیا)
-
تعریق زیاد به خصوص در شب
-
درد یا حساسیت به استخوان
اگر علائم و نشانه های مداومی دارید که شما را نگران می کند به پزشک مراجعه کنید. علائم سرطان خون غالباً مبهم است. افراد معمولا علائم اولیه لوسمی را نادیده می گیرند زیرا شبیه علائم آنفولانزا و سایر بیماری های شایع است. به ندرت، سرطان خون در طی آزمایش خون برای بیماری های دیگر کشف می شود.
انواع سرطان خون
انواع عمده سرطان خون عبارتند از:
-
سرطان خون حاد لنفوسیتی (ALL): این شایعترین نوع سرطان خون در کودکان خردسال است. ALL در بزرگسالان نیز رخ می دهد.
-
سرطان خون حاد میلوژن (AML): نوعی سرطان خون است که در کودکان و بزرگسالان رخ می دهد. AML شایعترین نوع سرطان خون حاد در بزرگسالان است.
-
لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL): شایع ترین سرطان خون مزمن در بزرگسالان که ممکن است سال ها بدون نیاز به درمان احساس خوبی داشته باشید.
-
لوسمی میلوژن مزمن (CML): این نوع سرطان خون عمدتا بزرگسالان را درگیر می کند. فرد مبتلا به CML ممکن است ماه ها یا سال ها، قبل از اینکه وارد مرحله ای شود که سلول های لوسمی با سرعت بیشتری رشد می کنند، علائم کمی داشته باشد و یا علائمی نداشته باشد.
انواع دیگر انواع دیگر نادر لوسمی نیز وجود دارد ، از جمله لوسمی سلول مویی ، سندرم های میلو دیستپلاستیک و اختلالات میلوپرولیفراتیو.
طبقه بندی سرطان خون
پزشکان سرطان خون را بر اساس سرعت پیشرفت و نوع سلول های درگیر طبقه بندی می کنند. اولین طبقه بندی براساس سرعت پیشرفت سرطان خون است: حاد و مزمن
در سرطان خون حاد، سلول های غیر طبیعی خون، سلول های خونی نابالغ (بلاست) هستند. آن ها نمی توانند عملکرد های طبیعی خود را انجام دهند و به سرعت تکثیر می شوند؛ بنابراین بیماری به سرعت بدتر می شود. سرطان خون حاد به درمان به موقع و تهاجمی نیاز دارد.
در سرطان خون مزمن، برخی سلول ها زیاد از حد تولید می شوند. سرطان خون مزمن سلول های خونی بالغ تری را درگیر می کند. این سلول های خونی با سرعت کمتری تکثیر یا تجمع می یابند و می توانند برای مدت زمان معینی عملکرد طبیعی داشته باشند. برخی از انواع سرطان خون مزمن در ابتدا علائم اولیه ای ندارند و می توانند تا سال ها مورد توجه و تشخیص قرار نگیرند.
نوع دوم طبقه بندی براساس نوع گلبول های سفید خون است: لنفاوی و میلوژن
سرطان خون لنفاوی: این نوع سرطان خون سلول های لنفاوی (لنفوسیت ها) را که سلول های لنفاوی یا لنفاوی را تشکیل می دهند، تحت تأثیر قرار می دهد. بافت لنفاوی سیستم ایمنی بدن شما را تشکیل می دهد.
سرطان خون میلوژن: این نوع سرطان خون، سلول های میلوئید را تحت تأثیر قرار می دهد. سلول های میلوئیدی باعث به وجود آمدن گلبول های قرمز، گلبول های سفید و سلول های تولید کننده پلاکت می شوند.
عوامل خطر
عواملی که ممکن است خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان خون را افزایش دهند عبارتند از:
-
درمان های قبلی سرطان: افرادی که انواع خاصی از شیمی درمانی و پرتودرمانی را برای سرطان های دیگر انجام داده اند، در معرض خطر ابتلا به انواع خاصی از سرطان خون هستند.
-
اختلالات ژنتیکی: ناهنجاری های ژنتیکی در بروز سرطان خون نقش دارند. برخی اختلالات ژنتیکی ، مانند سندرم داون ، با افزایش خطر ابتلا به سرطان خون در ارتباط است.
-
قرار گرفتن در معرض برخی مواد شیمیایی: قرار گرفتن در معرض برخی از مواد شیمیایی مانند بنزن با افزایش خطر ابتلا به انواع سرطان خون مرتبط است.
-
سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر ابتلا به سرطان خون حاد میلوژن را افزایش می دهد.
-
سابقه خانوادگی سرطان خون: اگر اعضای خانواده شما به سرطان خون مبتلا شده باشند ، احتمال ابتلا به بیماری افزایش می یابد.
با این حال ، اکثر افراد با عوامل خطر شناخته شده به سرطان خون مبتلا نمی شوند. و بسیاری از افراد مبتلا به سرطان خون هیچ یک از این عوامل خطر را ندارند.
درمان سرطان
تقریباً تمام بیماران مبتلا به سرطان خون حاد به زودی پس از تشخیص درمان را شروع می کنند. برخی از بیماران مبتلا به CLL هرگز نیازی به درمان لوسمی خود نخواهند داشت. سرطان خون حاد اغلب با درمان های استاندارد قابل درمان است. سرطان خون مزمن معمولاً به آسانی سرطان خون حاد، قابل درمان نیست، اما قابل کنترل است. راه های اصلی درمان سرطان خون عبارتند از:
-
شیمی درمانی
-
پرتودرمانی
-
درمان با دارو
-
درمان بیولوژیکی
-
پیوند سلول های بنیادی
-
شیمی درمانی
جزئیات درمان بسته به ویژگی های سرطان خون و آمادگی عمومی بیمار متفاوت خواهد بود. عوارض جانبی درمان نیز بین انواع مختلف درمان و بیماران مختلف متفاوت است. بهتر است بیماران قبل از شروع درمان، اطلاعات دقیق را درمورد درمان و عوارض و انواع بیماری دریافت کنند. همچنین بهتر است با علائم و دلایل آن آشنا باشید تا به این سرطان مبتلا نشوید. برای کسب اطلاعات بیشتر درمورد انواع سرطان ها به سیت تله ویزیت مراجعه کنید.