بیماری پارکینسون یک اختلال سیستم عصبی است.
علایم مشخصه بیماری پارکینسون رعشه و کُند و محدود شدن حرکات است. تغییرات کوچکی در حرکات و رفتار فرد میتواند پیامی از آغاز بیماری پارکینسون پیش از تشخیص آن در بیمار باشد.
علایم این بیماری به طور معمول به آهستگی و در طول سالیان متمادی بروز میکنند. این علایم ممکن است در ابتدا خفیف باشند بنابراین احتمال نادیده گرفتن نشانههای اولیه به سهولت ممکن است.
اگر کسی متوجه وجود علایم بیماری پارکینسون شود، باید برای آگاهی بیشتر به پزشک مراجعه کند. درمان زودهنگام میتواند فرجام بیماری را در درازمدت بهبود ببخشد.
بهطورکلی بیماری پارکینسون به علت کاهش و یا از بین رفتن بخش اعظمی از سلولهای عصبی یعنی نرون های تولید کننده مواد شیمیایی دوپامین در ناحیهای از مغز به نام جسم سیاه به وجود میآید که مسئول ارسال پیامهای حرکتی است.
عوامل مساعدکننده
وراثت:
بررسیهای انجامشده نشان داده است که وراثت (ژنتیک) در ایجاد بیماری پارکینسون نقش بسزایی دارد. بعضی از ژنها باعث کاهش و یا افزایش ریسک فاکتور ابتلا و برخی دیگر منجر به ابتلا موردی بیماری پارکینسون میگردد. بهطورکلی میتوان گفت عامل جهش ژنی در 5 درصد افراد با تاریخچه فامیلی وجود داشته و در سایر افراد نیز به میزان 5/1 تا 2 درصد افراد عادی جامعه گزارش شده است.
عوامل محیطی:
بررسیهای انجامشده نشان داده است که در محیطهای روستایی و کشاورزی، افرادی که بهصورت غیرمعمول در معرض موادی مانند علفکشها و مواد آفتکش قرار میگیرند از ریسک بالاتری برخوردار هستند که پژوهشگران تاکنون نتوانستهاند نوع ژنتیک آن را مشخص کنند. اکثریت محققین بر این اعتقاد هستند که عوامل مستعد کننده محیطی، شرایط مساعد وراثتی و کهولت سن بهصورت ترکیبی زمینه را جهت ابتلا به این بیماری فراهم می آورند.
بیماری پارکینسون اﺧﺘﺼﺎص ﺑﻪ ﻗﺸﺮ ﺧﺎصی از ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﺪارد و ﻫﺮ ﻓﺮدی در ﻫﺮ ﻣﻮﻗﻌیتی میتواند ﺑﻪ آن ﻣﺒﺘﻼ ﮔﺮدد.
علائم پارکینسون ابتدا بهصورت غیرمحسوس و تدریجی خود را نشان میدهد . فرد امکان دارد علائم زیر را داشته باشد:
-
احساس خستگی و کسالت
-
لرزش خفیف در اندامهای حرکتی
-
وجود مشکل در هنگام برخاستن از روی صندلی
-
مشکل در تکلم بصورت سلیس و روان
-
تغییرات در نوشتن (دست خط ریزتر و بهصورت ناخوانا درمیآید)
-
افسردگی، زودرنجی، تندمزاجی و تحریکپذیری
-
ثابت قرارگرفته در یک وضیعت خاص برای مدتزمان نسبتاً طولانی
-
ثابت ماندن اندامهای صورت به حالت ماسک و بدون حرکت، چهره بیمار بیروح بوده و گوئی نقاب به صورت زده است (ظاهراً احساسات کمی بر چهره نمایان میشود).
-
حالت خیرگی چشم (به دلیل کاهش پلک زدن)
-
دشواری در حرکت اندامها (خشکی در ناحیه شانهها و یا پا در قسمتی که تحت تأثیر بیماری قرار دارد).
به مرور زمان علائم اولیه شدید و وخیمتر میشوند بطوریکه محدودیتهای حرکتی میتواند مانع انجام فعالیتهای روزانه مانند لباس پوشیدن، ریش زدن، یا حمام کردن گردد و یا ممکن است وقت زیادی را از فرد بگیرد و همچنین به مشکلاتی از قبیل اختلال در نشستن و برخاستن از صندلی یا اتومبیل، غلتیدن در رختخواب، یا راه رفتن، قوز کردن (سر و شانه بیمار برطرف جلو تمایل پیدا میکند) و عدم تعادل میتوان اشاره کرد.
علائم پارکینسون معمولا در دست یا پای یک طرف بدن بروز مینماید ولی با مرور زمان به دست یا پای سالم همان طرف هم سرایت میکند. این علائم پیشرفت میکند تا سمت دیگر بدن را هم تحت تأثیر قرار دهد. معمولا این پیشرفت تدریجی است اما سرعت آن در تمامی افراد یکسان نیست.
علائم اصلی بیماری پارکینسون
بطور کل میتوان گفت این بیماری بر اساس چهار علامت اصلی آن مشخص میشود:
1.ترمور(لرزش یا لرزه)
لرزش ابتدا بصورت تکان خوردن یک انگشت آغاز و در حال پیشرفته آن منجر به انتشار آن در تمام دستها میگردد بهطوریکه گویی فرد مبتلا در حال چرخاندن دانههای تسبیح در بین انگشتان خود است. لرزش در پاها، آرواره و صورت نیز وجود دارد که این علائم میتواند در یک طرف بدن و یا در حالت پیشرفته آن در دو طرف بدن مشاهده گردد. معمولاً این لرزش در زمان استراحت عضو و یا در هنگام شروع حرکت به وجود میآید.
2.رژیدیته (سفتی و خشک شدن دست، پا، صورت و گردن)
سفت شدن اندامهای حرکتی امکان دارد بقدری شدید باشد که فرد مبتلا را از حرکت کردن بازدارد. (سفتی اندام زمانی آشکار و محسوس میشود که وقتی بخواهیم بازوی فرد مبتلا را حرکت دهیم این کار با دشواری صورت گیرد)
3.برادی کنیزی (کندی حرکات)
از دست دادن توانایی حرکت ارادی و غیرارادی که بعضی وقتها بصورت ناتوانی در حرکت سریع خود را نشان میدهد.
4.اختلال تعادل
عدم وجود هماهنگی لازم در اندامها (عدم توانایی در حفظ وضعیت راه رفتن). مبتلایان به پارکینسون معمولاً وضعیتی مشخص ندارند. آنان در هنگام حرکت کردن معمولاً دارای ثبات و ایستایی لازم نبوده، طوری که ناچار هستند برای ادامه حرکت پای خود را روی زمین بکشند. در ضمن به دلیل فقدان تعادل لازم، ممکن است به طرف جلو یا عقب منحرفشده و حتی به زمین بیفتند.
علائم فرعی
موارد دیگری نیز در بیماران پارکینسون مشاهده میگردد که گرچه خطرناک نیست ولی میتواند فرد را با مشکل مواجه سازد. برخی از این علائم با استفاده از دارو قابلیت درمان داشته و گروهی دیگر از طریق تحرک و انجام تمرینات ورزشی قابلیت اصلاح دارند. این علائم عبارتاند از:
-
افسردگی
-
تغییرات احساسی (هیجانی)
-
اختلال بلع
-
مشکلات ادراری
-
یبوست
-
مشکلات پوستی
-
مشکلات خواب
-
مشکلات جنسی
-
اختلال در حس بینایی و بویایی
کاردرمانی پارکینسون چه کمکی به بیمار میکند؟
الف) آموزش به بیمار
۱- کمک به بیمار جهت استفاده از حس شنوایی جهت سازماندهی فعالیتهایی که نیازمند حرکت میباشند. بدین صورت که در هنگام انجام فعالیتهای حرکتی سعی میشود با او حرف زده شود یا از او خواسته میشود در حالیکه مشغول انجام کار است به موضوعی دیگر فکر کند.
۲- آموزش به بیمار جهت استفاده از تحریکات بینایی: بدین صورت که از بیمار می خواهیم برای انجام صحیح و یا اصلاح حرکات از آینه استفاده کند. فرد با تماشا کردن حرکات خود در آینه به منظور افزایش دقت عملکرد، حرکات خود را زیر نظر میگیرد.
ب) نگهداری یا افزایش دامنه حرکتی
جهت جلوگیری از بدشکلی مفاصل، بهبود راستای قامت و ترکیب بدنی، تشویق به حفظ راستای بدن در وضعیت صاف، انجام ورزشهای کششی و انعطافپذیری
۱- افزایش قدرت گروههای عضلانی صافکننده مفاصل مورد نظر( این بیماران تمایل زیادی به خم کردن مفاصل دارند و معمولاً خمیده میباشند)
۲- افزایش عملکرد حرکتی
۳- جلوگیری از ضعف عضلانی ناشی از عدم استفاده از اندامها
۴- افزایش حرکات متقابلی
۵- تغییر و جابجا کردن وزن بر روی اندامها
۶- هماهنگی حرکات ظریف
۷- هماهنگی حرکات درشت خصوصاً مرتبط با تنه: حرکات از حالت نشسته به ایستاده، غلت زدن، حرکات چرخشی و قدم زدن
۸-فعالیتهایی که نیازمند حفظ تعادل میباشند.
ج) فعالیتهای ورزشی
انجام تمرینات به صورت دوبار در روز خصوصاً در صبح و قبل از خواب، انجام هر ورزش به مدت ۳ دقیقه و سعی شود در هنگام انجام تمرینات دم و بازدم عمیق انجام شود بدین صورت که فعالیت با دم عمیق از طریق بینی شروع میشود و با بازدم از راه دهان ادامه یابد.
-
مشکلات تعادل
-
عدم هماهنگی عصب و عضله
-
خستگی
-
درد
-
شیوه راه رفتن
-
عدم تحرک
-
ضعف
مهم: بعضی از فیزیوتراپیست ها ممکن است برای تسکین بی تابی و دردهای عضلانی از گرما درمانی (اعمال گرمای موضعی که توسط جریان الکتریکی فرکانس بالا تولید می شود) استفاده کنند.
این می تواند برای بیمارانی که محرک های مغزی عمیقی دارند خطرناک باشد.
تشخیص بیماری پارکینسون به ویژه در مراحل اولیه بیماری دشوار است. دلیلش آن است که علایم در این مراحل نامحسوس و پراکنده هستند. به هر جهت، دانستن اینکه فرد باید به دنبال چه علامتهایی باشد میتواند وی را پیش از پیشرفت بیماری به کمک گرفتن از متخصصان پزشکی تشویق کند.
ابتلاء به علایم مورد اشاره همیشه به این معنی نیست که فرد دچار بیماری پارکینسون است. مردم سنین بالای 60 سال باید در صورت مواجهه با این علایم برای مشورت در مورد علت آنها به پزشک مراجعه کنند.
تشخیص زودهنگام به درمان زودرس منجر میشود که میتواند کیفیت کلی زندگی را در فرد افزایش دهد.
امیدواریم که توانسته باشیم به این پرسش ( کاردرمانی پارکینسون چه کمکی به بیمار میکند؟ ) پاسخ مناسب داده باشیم. همچنین میتوانید سوالات خود را از پزشکان متخصص در تله ویزیت بپرسید.
👇 اینجا را کلیک کنید 👇
www.TeleVisit24.com
تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید و دیگر نگران سلامت خود نباشید.