بررسی جواب آزمایش خون و چکاپ کامل

آزمایش خون برای بررسی موارد مختلفی از جمله عملکرد اندام های خاص مانند کبد، کلیه ها، تیروئید و قلب، عفونت ها و برخی اختلالات ژنتیکی و همچنین ارزیابی سلامت عمومی فرد تجویز می شود.

پس از آنکه نمونه در آزمایشگاه مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و نتایج جمع آوری شد، در اکثر موارد گزارش آزمایش خون به آزمایش کننده ارائه می شود. این گزارش جزئیات اجزای مختلف خون را نشان می دهد. برای کسانی که کادر غیر پزشکی هستند، گزارش های ارائه شده پس از آزمایش خون می توانند پیچیده و رمزگشایی آن دشوار باشد.

آزمایش خون یا CBC که مخفف جمله انگلیسی «شمارش کامل خون» است، یکی از ابتدایی‌ترین و در عین حال اصلی‌ترین آزمایشاتی است.

شمارش کامل خون (CBC) بر روی سه نوع گلبول خون متمرکز شده است: گلبول های سفید خون (گلبول های سفید خون) ، گلبول های قرمز خون (گلوبال قرمز) و پلاکت ها. با اندازه گیری حجم سلول های خونی ، CBC به پزشک اجازه می دهد تا سلامت کلی فرد را ارزیابی کند و همچنین شرایط زمینه ای مانند سرطان خون و کم خونی را بررسی کند

* انواع آزمایشات

آزمایشات روتین شامل:

الف-آزمایش خون که شامل موارد زیر می باشد:

CBC_FBS_BS_Hb-HCT_PLT-PT-PTT-Cholestrol_Fb-Cr- BUN-Na- K-Ca-LDL-HDL

ب- آزمایش ادرار:  UA-UC

ج-آزمایش مدفوع: گایاگ و کشت مدفوع

سایر آزمایشات غیر روتین است و در مورد بیماران خاص استفاده می شود شامل:

د- آزمایش مغز نخاع

و-آزمایش خلط

ه- آزمایش کشت تراشه

ی- سایر آزمایشات

* حروف اختصاری در هر آزمایش

 FBSقند خون ناشتا
MCHC غلظت متوسط همو گلوبین
 WBCشمارش گلبول های سفید
RBC شمارش گلبول های قرمز
HB همو گلوبین
HC هماتو کریت (درصد گلبول های قرمز در خون)
HCV حجم متوسط گلبول های قرمز
HCH مقدار متوسط همو گلوبین در گلبول های قرمز
 R.D.Wضریب تغییرات اندازه گیری گلبول های قرمز
PLT شمارش پلاکت ها
PTE در صد پلاکت ها
MPV حجم متوسط پلاکت ها
 MCHوزن متوسط هموگلوبین
MCV حجم متوسط هموگلوبین
 M/Eنسبت سلول های زاینده گلبول سفید به قرمز
 RDWپهنای گلبول قرمز در منحنی
 UAتجزیه کامل ادرارPH، رنگ، بو، توده های متراکم
 TGsتری گلیسیرید (چربی که باعث رسوب در رگ ها و عروق می شود)
HCG تست حاملگی
 FSBآزمایش قند خون

* توضیحات آزمایش خون

تعداد گلبولهای سفید خون (WBC)

گلبول های سفید خون که به آن لکوسیت ها نیز می گویند، جزپایه های اصلی سیستم ایمنی بدن است. تعداد بالای گلبول های سفید خون می تواند نشان دهنده وجود عفونت باشد، در حالی که تعداد کم می تواند علائم بیماری های مختلفی از جمله HIV / AIDS و لوپوس باشد.

شمارش افتراقی گلبول های سفید

این آزمایش جزپایه هایاصلی گلبول های سفید خون و نسبت آنها با یکدیگر را آزمایش می کند. در صورت عدم تعادل اجزای سازنده، این امر می تواند نشان دهنده عفونت و همچنین بیماری های دیگر باشد. نسبت های سالم برای هر یک عبارتند از:

  • نوتروفیل ها: 40تا 60 درصد از کل
  • لنفوسیت ها: 20 تا 40 درصد
  • مونوسیت ها: 2 تا 8 درصد
  • ائوزینوفیل ها: 1 تا 4 درصد
  • بازوفیل ها: 0.5تا 1 درصد

تعداد گلبول های قرمز (RBC)

گلبول های قرمز خون (RBC) اکسیژن را به بافت های بدن منتقل می کنند و این امر باعث می شود که آنها برای عملکرد سالم بدن  مهم باشند. شمارش گلبول های قرمز خون میزان گلبول های قرمز را در یک فرد تخمین می زند. اگر نتایج شماری بالاتر یا کمتر از حد طبیعی نشان می دهد، می تواند بیماریهای مختلفی را به پزشک نشان دهد. با این حال، این شکل از آزمایش قادر به مشخص کردن دلایل اصلی هرگونه بی نظمی نیست، به این معنی که در این صورت آزمایشات بعدی لازم است.

آزمایش هماتوکریت (Hct)

آزمایش می کند که چه نسبی از خون از RBC تشکیل شده است. در تشخیص کم خونی از جمله سایر موارد پزشکی مفید است.

آزمایش هموگلوبین (Hgb)

هموگلوبین یک پروتئین موجود در RBC های قرمز است که اکسیژن را از ریه ها به بافت های بدن می فرستد.آزمایش هموگلوبین در تشخیص کم خونینیز مفید است، به طوری که بسیاری از پزشکان این آزمایش را به آزمایش هماتوکریت ترجیح می دهند.

آزمون میانگین حجم بدن (MCV)

حجم متوسط ​​RBC یا فضای هر گلبول قرمز خون از طریق این آزمایش اندازه گیری می شود. نتایج خارج از حد طبیعی می تواند نشانه کم خونی یا سندرم خستگی مزمن، در میان سایر بیماریها باشد.

آزمایش میانگین هموگلوبین بدن (MCH)

آزمایشگاه میزان متوسط هموگلوبین موجود در هر گلبول قرمز را آزمایش می کند. اندازه بیش از حد نشانگر احتمالی کم خونی و اندازه کمنشانه احتمالی سوتغذیه است.

آزمون توزیع سلول های قرمز (RDW یا RCDW)

توزیع RBC ها را آزمایش می کند، نه اندازه واقعی آنها. اندازه خارج از حد طبیعی می تواند شرایطی مانند کم خونی، سوتغذیه و بیماری کبدی را نشان دهد.

تعداد پلاکت (PLT)

پلاکت ها سلول های کوچکی هستند که به لخته شدن خون کمک می کنند. این آزمایش میزان پلاکت موجود در خون را اندازه گیری می کند. اگر آزمایش تعداد زیادی را نمایان کند، این امر می تواند کم خونی، سرطان یا عفونت را نشان دهد، در حالی که تعداد کم می تواند از التیام زخم جلوگیری کرده و منجر به خونریزی شدید شود.

میانگین حجم پلاکت (MPV)

حجم پلاکت در خون را آزمایش می کند. حجم کم پلاکت می تواند باعث بی نظمی در خونریزی شود، در حالی که حجم بالای پلاکت می تواند خطر حمله قلبی یا سکته را در فرد افزایش دهد.

پانل متابولیک جامع (CMP)

گلوکز، تعادل مایعات و الکترولیت های بدن و همچنین عملکرد کبد و کلیه را اندازه گیری می کند.

این آزمایش شامل تعدادی زیر آزمون است:

آزمایش آلانین آمینوترانسفراز (ALT)

آلانین آمینوترانسفراز (ALT) آنزیمی است که بیشتر توسط سلول های کبدی تولید می شود.

مقادیر زیاد می تواند نشانه آسیب کبدی باشد.

تست آلبومین (Albumin)

آلبومین پروتئینی است که توسط کبد تولید می شود. حجم آن در اندام از طریق این آزمایش قابل اندازه گیری است.سطح غیر طبیعی می تواند ناشی از مشکلات کبدی یا کلیوی باشد .

تست پروتئین کل (Total protein)

این آزمایش نسبت دو نوع پروتئین را نشان می دهد: آلبومین و گلوبولین. سطح پایین پروتئین می تواند شرایط مختلفی را نشان دهد، از جمله اختلالات کبدی و کلیوی و سوتغذیه، در حالی که سطح بالا می تواند نشانه التهاب، عفونت یا اختلال مغز استخوان باشد.

تست آلکالن فسفاتاز (Alkaline phosphatase)

آلکالن فسفاتاز آنزیمی است که به طور معمول در سلول های کبدی و استخوانی تولید می شود. نتایج خارج از سطح طبیعی می تواند آسیب کبدی و مشکلات استخوانی مانند راشیتیسم یا تومورهای استخوانی را نشان دهد.

تست آمینوترانسفراز آسپارتات (Aspartate aminotransferase)

آسپارتات آمینوترانسفراز آنزیمی است که معمولاً در RBC و بافت عضلانی و همچنین قلب، لوزالمعده، کبد و کلیه ها یافت می شود. این آزمایش سطح این آنزیم را در بدن اندازه گیری می کند، نتایج بیش از حد نرمال نشان دهنده انواع شرایط، از جمله برخی از انواع سرطان و همچنین آسیب کبد، قلب یا کلیه است.

آزمایش بیلی روبین (Bilirubin)

آزمایشات آزمایشگاهی برای اختلال عملکرد کلیه و کبد که در تشخیص بیماری هایی مانند زردی نوزاد، کم خونی و بیماری های کبدی مفید است.

آزمایش نیتروژن اوره خون  (BUN)

این آزمایش حجم نیتروژن را در خون اندازه گیری می کند. مقادیر زیاد می تواند ناشی از آسیب کلیه یا بیماری باشد، در حالی که سطح پایین ممکن است نشانه سوتغذیه یا آسیب شدید کبد باشد.

تست کلسیم (Calcium)

این آزمایش میزان کلسیم در خون را اندازه گیری می کند. اگر سطح آن در آزمایش پایین باشد، این علامت می تواند سرطان، هایپر پاراراتیروئیدیسم، سل یا سایر بیماریها را نشان دهد، در حالی که سطح بالا می تواند نشانگر بیماری از جمله سوتغذیه، راشیتیسم و ​​هیپو پاراتیروئید را نشان دهد.

تست کلرید (Chloride)

این آزمایش میزان کلرید بدن را اندازه گیری می کند. افزایش سطح کلرید می تواند از دست دادن آب بدن و همچنین اختلالات کلیوی و اختلال عملکرد غده فوق کلیوی باشد.

آزمایش کراتینین (Creatinine)

کراتینین یک مولکول ضایعات شیمیایی است که برای ایجاد انرژی عضلانی مهم است. افزایش سطح کراتینین می تواند نشانه ای از اختلال عملکرد کلیه باشد.

آزمایش قند خون ناشتا (Fasting blood sugar)

میزان قند خون به راحتی تحت تأثیر مصرف اخیر غذا یا نوشیدنی قرار می گیرد. بنابراین آزمایش قند خون ناشتا پس از حداقل شش ساعت ناشتایی انجام می شود. نتایج غیر طبیعی می تواند دیابت را نشان دهد، از جمله سایر بیماریها.

تست فسفر (Phosphorus)

آزمایشگاه میزان فسفر را در خون آزمایش می کند. افزایش سطح آن می تواند مشکلات کلیه و غدد پاراتیروئید را نشان دهد و ممکن است نشانه سو تغذیه یا سو مصرف الکل باشد.

تست پتاسیم (Potassium)

پتاسیم به ارتباط بین اعصاب و عضلات کمک می کند، قلب را تنظیم می کند و عملکرد عضلات را حفظ می کند. داروهای ادرار آور (ماده یا دارویی که برای افزایش ادرار استفاده می شود) می تواند باعث کاهش سطح پتاسیم شود.

آزمایش سدیم (Sodium)

سدیم یک ماده معدنی است که به تکانه های عصبی و انقباضات عضلانی و همچنین تعادل سطح آب کمک می کند. بی نظمی نشانه احتمالی کمبود آب بدن، اختلالات غده فوق کلیه، کورتیکواستروئیدها و اختلالات کلیه یا کبد است.

آزمایش چربی خون

صفحه چربی شامل آزمایشات مختلفی است که برای اندازه گیری انواع مختلف تری گلیسیرید (چربی) و کلسترول در خون استفاده می شود.

تست کلسترول تام (Total cholesterol)

این آزمایش میزان کلی کلسترول LDL (بد) و HDL (خوب) را در خون اندازه گیری می کند.

تست تری گلیسیرید (Triglycerides)

آزمایشات تری گلیسیرید، چربی موجود در خون.  بی نظمی ها یک عامل خطر احتمالی برای بیماری های قلبی و سایر شرایط پزشکی هستند.

تست کلسترول HDL

کلسترولHDL ، همچنین به عنوان لیپوپروتئین با چگالی بالا یا کلسترول خوب شناخته می شود، در محافظت در برابر بیماری های قلبی مفید است. سطح پایین می تواند خطر مشکلات قلبی را افزایش دهد.

آزمایش کلسترول LDL

کلسترولLDL ، همچنین به عنوان لیپوپروتئین با چگالی کم یا کلسترول بد شناخته می شود، با بیماری قلبی و گرفتگی عروق مرتبط است.

تست کلسترول تام به HDL

محاسبه این نسبت می تواند به تعیین خطر ابتلا به بیماری قلبی در یک فرد کمک کند. این ماده با تقسیم کلسترول HDL به کلسترول تام انجام می شود. سطح بالا شاخص احتمالی مشکلات قلبی است.

منبع:
بررسی جواب آزمایش خون و چکاپ کامل

نظرات