آشنایی با بیماری بینابینی ریه

بیماری بینابینی ریه، به گروه بزرگی از اختلالات مربوط می شود، که بیشتر آنها باعث ایجاد زخم پیشرونده در بافت ریه خواهند شد. عوارض مرتبط با بیماری بینابینی ریه در نهایت بر توانایی تنفس و ورود اکسیژن کافی به جریان خون تأثیر می گذارد.بیماری بینابینی ریه می تواند در اثر تماس طولانی مدت با مواد خطرناک مانند آزبست ایجاد شود. برخی از انواع بیماری های خود ایمنی مانند آرتریت روماتوئید نیز می توانند باعث بیماری بینابینی ریه شوند. در برخی موارد، علل ناشناخته مانده است.داروها ممکن است آسیب بیماری بینابینی ریه را کند کنند، اما بسیاری از افراد هرگز توانایی استفاده کامل از ریه های خود را به دست نمی آورند. پیوند ریه برای برخی از افرادی که به بیماری بینابینی ریه مبتلا هستند، گزینه مناسبی است.

سیستم ایمنی بدن ما به طور معمول از عفونت جلوگیری کرده و بدن را از سرطان محافظت می کند. اصطلاح خود ایمنی به این معناست که سیستم ایمنی بدن گاهی بافت بدن را به عنوان جسم خارجی شناسایی کرده و به آن حمله می کند. بیشتر افراد مبتلا به بیماری های خودایمنی اثرات آن را بر روی مفاصل تجربه می کنند. اما حدود 10٪ نیز به بیماری ریه مبتلا خواهند شد.

انواع بیماری‌های ریه بینابینی

تمامی انواع بیماری ریه بینابینی باعث ضخیم‌شدن انترستیس می‌شوند؛ این ضخیم‌شدن ممکن است به علت التهاب، زخم، یا تجمع مایع اضافی ایجاد شود. بعضی از اشکال بیماری ریه بینابینی کوتاه مدت بوده، در حالی که بعضی دیگر مزمن و جبران‌ناپذیر است. انواع بیماری ریه بینابینی شامل موارد زیر است:

• ذات‌الریه بینابینی: در این بیماری باکتری‌ها، ویروس‌ها و یا قارچ‌ها فضای بین ریه را آلوده می‌کنند؛ نوعی باکتری به نام مایکوپلاسما، شایع‌ترین علت این بیماری است.
• فیبروز ریوی ایدیوپاتیک: یکی از اشکال مزمن و پیشرونده فیبروز انترستیس محسوب می‌شود که علت آن هنوز ناشناخته است.
• پنومونی یا پولمونیت بینابینی: نوعی بیماری ریه بینابینی  بوده که اغلب با بیماری‌های خود ایمنی مانند روماتیسم مفصلی یا اسکلرودرمی همراه است.
• پنومونی با حساسیت بالا: این نوع بیماری ریه بینابینی ناشی از استنشاق مداوم ریزگردها، قارچ‌های انگلی یا سایر عوامل تحریک‌کننده است.
• پنومونی سازمان یافته کریپتوژنیک: نوعی از بیماری ریه بینابینی، اما بدون عفونت است که برونشیولیت انسدادی(COP) نیز نامیده می‌شود.
• پنومونی بینابینی حاد: بیماری ناگهانی و شدید ریه بینابینی که اغلب نیاز به درمان‌های اورژانسی دارد.
• پنومونی بینابینی دسکواماتیو: یک بیماری ریه بینابینی که تا حدودی ناشی از سیگار کشیدن است.
• سارکوئیدوز: بیماری ریه بینابینی همراه با تورم غدد لنفاوی و گاهی اوقات درگیری قلب، پوست، عصب و یا چشم است.
• آزبستوز (Asbestosis): نوعی بیماری ریه بینابینی که در اثر قرار گرفتن در معرض آزبست یا پنبه‌های نسوز ایجاد می‌شود.

علل بیماری‌های ریه بینابینی

باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها به عنوان متهمان اصلی بیماری‌ پنومونی بینابینی محسوب می‌شود؛ قرار گرفتن متداول در معرض محرک‌های استنشاقی در هنگام کار نیز می‌تواند سبب ایجاد این بیماری‌ها شود. آزبست‌ها، ریزگرد سیلیس، ریزگرد زغال سنگ یا سایر فلزات حاصل از کار در معدن و ریزگرد غلات حاصل از کشاورزی، بعضی از این محرک‌ها است. مصرف داروهایی مانند نیتروفورانتوئین، آمیودارون، بلومویسین نیز در ایجاد بیماری ریه بینابینی نقش دارند؛ البته تنها درصد کمی از بیماری‌های ریه بینابینی ناشی از این عوامل بوده و علت اکثر این بیماری‌ها ناشناخته است.

علائم بیماری بینابینی ریه

علائم و نشانه های اولیه بیماری بینابینی ریه عبارتند از:

• سرفه خشک
• تنگی نفس در حالت استراحت یا در اثر تشدید

با ظهور علائم، آسیب غیر قابل برگشت ریه اغلب در حال حاضر رخ داده است. با این وجود، مهم است که در صورت بروز اولین علامت مشکلات تنفسی به پزشک مراجعه کنید. بسیاری از بیماری ها غیر از بیماری بینابینی ریه می تواند بر ریه های شما تأثیر بگذارد و تشخیص سریع و دقیق آن برای درمان مناسب مهم است.

علل بیماری بینابینی ریه

به نظر می رسد این بیماری هنگامی رخ می دهد که آسیب به ریه های شما باعث پاسخ غیر طبیعی بدن می شود. به طور معمول، بدن شما درست مقدار مناسبی از بافت را برای ترمیم ریه تولید می کند. اما در بیماری بینابینی ریه، روند ترمیم به هم می ریزد و بافت اطراف کیسه های هوا (آلوئول) زخم و ضخیم می شود. در این شرایط اکسیژن رسانی به جریان خون دشوارتر شود.

این بیماری می تواند با عوامل مختلفی از جمله سموم موجود در هوا در محل کار، داروها و برخی از انواع درمان های پزشکی تحریک شود. در بیشتر موارد، علل ناشناخته است.

تشخیص بیماری بینابینی ریه

شناسایی و تعیین علت بیماری بینابینی ریه می‌تواند چالش برانگیز باشد. اختلالات زیادی در این گروه جای دارند. علاوه بر این، علائم و نشانه‌های طیف گسترده‌ای از بیماری‌های پزشکی می‌تواند علائم بیماری بینابینی ریه را تقلید کنند و پزشکان باید پیش از تشخیص قطعی، این بیماری‌ها را رد کنند.

برخی از آزمایشاتی که ضروری می‌باشد عبارتند از:

تست‌های آزمایشگاهی

آزمایش خون. برخی از آزمایشات خونی می‌توانند پروتئین‌ها، آنتی‌بادی‌ها و سایر مارکرهای بیماری‌های خودایمنی یا واکنش‌های التهابی به قرار گرفتن در معرض فاکتورهای محیطی، مانند کپک یا پروتئین پرنده را تشخیص دهند.

آزمایشات تصویربرداری

• سی‌تی اسکن. این آزمایش تصویربرداری برای تشخیص بیماری بینابینی ریه انجام شده و بعضاً اولین قدم تشخیص محسوب می‌شود. سی تی اسکن از تصاویر رایانه‌ای برای ترکیب تصاویر اشعه X گرفته شده از زوایای مختلف برای تولید تصاویر مقطعی از ساختارهای داخلی استفاده می‌کنند. سی‌تی اسکن با وضوح بالا می تواند به ویژه در تعیین میزان آسیب ریه ناشی از بیماری بینابینی ریه مفید باشد. جزئیات فیبروز نیز راحت‌تر تشخیص داده شده و می‌تواند در محدود کردن تشخیص‌های افتراقی و هدایت تصمیمات درمانی مفید باشد.
• اکوکاردیوگرافی. در اکوکاردیوگرافی از امواج صوتی برای تصویر سازی قلب استفاده می‌شود. این کار می‌تواند تصاویر ساکنی از ساختار قلب و همچنین فیلم‌هایی از عملکرد قلب تهیه کند. این آزمایش می‌تواند میزان فشار وارد بر سمت راست قلب را ارزیابی کند.

آزمایشات عملکرد ریوی

• اسپیرومتری و ظرفیت انتشار. در این آزمایش بیمار باید به سرعت و با تا بازدم انجام دهد  از طریق لوله متصل به دستگاه، میزان هوای ریه‌های فرد و همچنین سرعت خروج هوا از ریه اندازه گیری شود. میزان حرکت اکسیژن از ریه‌ها در جریان خون نیز اندازه گیری می‌شود.
• اکسی‌متری. در این آزمایش ساده از دستگاه کوچکی که روی یکی از انگشتان قرار گرفته می‌شود برای اندازه گیری درصد اشباع اکسیژن خون استفاده می‌شود. این کار ممکن است در حالت استراحت یا هنگام فعالیت برای کنترل روند و شدت بیماری ریوی انجام شود.

آنالیز بافت ریه

اغلب، تنها با بررسی مقدار کمی از بافت ریه (بیوپسی) در آزمایشگاه، می‌توان به طور قطعی فیبروز ریوی را تشخیص داد.

نمونه بافتی را به یکی زا سه شکل زیر می‌توان تهیه کرد:

• برونکوسکوپی. در این روش، پزشک با استفاده از یک لوله کوچک و قابل انعطاف (برونکوسکوپ)، که از دهان یا بینی وارد ریه‌ها می‌شود، نمونه‌های بسیار کوچکی از بافت، کوچک‌تر از سر یک سنجاق، را برمی‌دارد.  به طور کلی خطرات برونکوسکوپی خطرات اندکی دارد و اغلب اوقات گلودرد موقت و گرفتگی صدا ایجاد می‌شود. گاهی نمونه‌های بافتی تهیه شده برای تشخیص دقیق خیلی کوچک هستند.
• لاواژ برونکوآلوئولار. در این روش، پزشک حدود یک قاشق غذاخوری آب نمک را از طریق برونکوسکوپ به بخشی از ریه بیمار تزریق می‌کند و سپس بلافاصله ساکشن می‌کند. محلول خارج شده حاوی سلول‌هایی از کیسه های هوای فرد خواهد بود. در لاواژ برونکوآلوئولار، نسبت به سایر روش‌ها، می‌توان نمونه‌های بیشتری از مناطق مختلف ریه برداشت اما ممکن است اطلاعات کافی به منظور تشخیص فیبروز ریوی را فراهم نکند.
• بیوپسی جراحی. اگرچه بیوپسی روش تهاجمی‌تر با عوارض جانبی است، اما اغلب تنها راه برای تهیه‌ی نمونه بافتی است که به اندازه کافی برای تشخیص بزرگ باشد. برای بیوپسی تحت بیهوشی، ابزارهای جراحی و یک دوربین کوچک از طریق دو یا سه برش کوچک بین دنده‌های بیمار وارد می‌شود. این دوربین به جراح اجازه می‌دهد تا هنگام برداشتن نمونه‌های بافتی از ریه‌ها، ریه‌های بیمار بر روی یک مانیتور ویدئویی قابل مشاهده باشد.

درمان فیبروز بینابینی ریه

اسکار ریه که در بیماری بینابینی ریه ایجاد می‌شود قابل برگشت نیست و درمان همواره نمی‌تواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند. برخی از درمان‌ها ممکن است علائم را به طور موقت بهبود بخشند یا پیشرفت بیماری را آهسته‌تر کنند. برخی دیگر به بهبود کیفیت زندگی کمک می‌کنند.

از آن‌جایی که بسیاری از انواع مختلف اختلالات اسکار هیچ درمان تایید شده یا اثبات شده‌ای ندارند، ممکن است گزینه موثر دیگر کارآزمایی‌های بالینی در خصوص درمان‌های تجربی باشد.

دارو درمانی

تحقیقات زیادی برای شناسایی گزینه‌های درمان انواع خاصی از بیماری بینابینی ریه ادامه دارد. با این حال، بر اساس شواهد علمی موجود، پزشک ممکن است موارد زیر را توصیه کند:

• کورتیکواستروئیدها. بسیاری از افرادی که مبتلا به بیماری بینابینی ریه هستند، در ابتدا با کورتیکواستروئید (پردنیزون) درمان می‌شوند و گاهی در ترکیب کورتیکواستروئید همراه با دیگر داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی تجویز می‌شود. بسته به علت بیماری بینابینی ریه، این دارو ممکن است پیشرفت بیماری را آهسته‌تر یا حتی متوقف کند.
• داروهایی که پیشرفت فیبروز ریوی ایدیوپاتیک را کند می‌کنند. داروهای پیرفنیدون (اسبریت) و نینتدانیب (Ofev) ممکن است سرعت پیشرفت بیماری را کاهش دهند. عوارض جانبی این داروها ممکن است قابل توجه باشد. در خصوص مزایا و معایب این داروها باید با پزشک مشورت کرد.
• داروهای کاهنده اسید معده. بیشتر افراد مبتلا به فیبروز ریوی ایدیوپاتیک، درگیر ریفلاکس معده (GERD) هستند که با تشدید آسیب ریه همراه است. اگر علائم ریفلاکس اسید دارید، پزشک ممکن است روش‌های درمانی GERD را برای کاهش اسید معده تجویز کند، از جمله آنتاگونیست‌های گیرنده H-2 یا مهارکننده‌های پمپ پروتون مانند لانزوپرازول (پریواسید ۲۴HR)، امپرازول (پریلوزک OTC) و پنتوپرازول (پروتونکس).

اکسیژن درمانی

استفاده از اکسیژن نمی‌تواند روند آسیب ریوی را متوقف کند، اما می‌تواند اثرات زیر را به دنبال داشته باشد:

• آسان‌تر کردن تنفس و ورزش
• جلوگیری از عوارض ناشی از سطح اکسیژن پایین خون
• کاهی فشار خون سمت راست قلب
• بهبود خواب و احساس خوب بودن

به احتمال زیاد بیمار هنگام خواب یا ورزش اکسیژن دریافت کند، اگرچه برخی از افراد ممکن است به صورت شبانه روزی تحت اکسیژن تراپی باشند.

توانبخشی ریوی

هدف از توانبخشی ریوی نه تنها بهبود عملکرد روزمره بلکه کمک به افراد مبتلا به بیماری ریه بینابینی است تا زندگی کامل و راضی کننده‌ای داشته باشند. برای این منظور، برنامه‌های توانبخشی ریوی بر روی اهداف زیر تمرکز دارند:

• ورزش به منظور بهبود استقامت بدن
• روش‌های تنفس که باعث بهبود کارایی ریه شود
• حمایت عاطفی
• مشاوره تغذیه‌ای

عمل جراحی

پیوند ریه برای برخی از افراد مبتلا به بیماری بینابینی ریه شدید که سایر گزینه‌های درمانی موثر نبوده است، ممکن است گزینه نهایی باشد.

اینجا را کلیک کنید 👇👇

www.televisit24.com

تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید و دیگر نگران سلامت خود نباشید.