اختلال پردازش شنوایی (Auditory processing disorder)، که به آن اختلال پردازش شنوایی مرکزی (CAPD) نیز می‌گویند، کم شنوایی یا اختلال یادگیری نیست. نوعی اختلال شنوایی است که حدود 5٪ از کودکان سنین مدرسه را تحت تأثیر قرار می‌دهد.
کودکان مبتلا به این اختلال نمی‌توانند آنچه را که می‌شنوند، به‌همان روشی که سایر بچه ها می‌شنوند پردازش کنند، زیرا گوش و مغز آنها کاملا هماهنگ نیست. اختلالی در مغز برای نحوه تشخیص و تفسیر صداها (به‌ویژه گفتار) وجود دارد.
با درمان مناسب، بچه‌های مبتلا به اختلال پردازش شنوایی (APD) می‌توانند در مدرسه و زندگی موفق باشند. تشخیص زودرس از اهمیت بسیاری برخوردار است، زیرا چنانچه این اختلال زود درمان نشود، کودک ممکن است تاخیر گفتاری و زبانی داشته باشد یا در یادگیری در مدرسه مشکلاتی داشته باشد.
تصور می‌شود کودکان مبتلا به اختلال پردازش شنوایی به‌طور عادی می‌شنوند، زیرا معمولا می‌توانند صداها را به‌طور همزمان در محیط‌های بسیار آرام (مانند اتاق اکوستیک) بشنوند. مشکل این است که آنها معمولا تفاوت‌های جزئی بین اصوات در کلمات را تشخیص نمی‌دهند، حتی وقتی صداها با صدای بلند و واضح شنیده می‌شوند.
این نوع مشکلات معمولا در محیط‌های پُر سر و صدا و اغلب در موقعیت‌های اجتماعی اتفاق می‌افتد. بنابراین بچه‌های مبتلا به APD ممکن است وقتی در مکان‌های پُر سر و صدا مانند زمین بازی، مسابقات ورزشی، رستوران، مدرسه و مهمانی‌ها هستند، در درک آنچه که به آنها گفته می‌شود، مشکل داشته باشند.
علائم اختلال پردازش شنوایی چیست؟
علائم APD ممکن است از خفیف تا شدید متغیر باشد و انواع مختلفی دارد. اگر فکر می کنید فرزند شما ممکن است در پردازش صداها مشکلی داشته باشد. مطمئن شوید که آیا علائم زیر را دارد یا خیر:
-
آیا فرزند من در املا یا آواشناسی مشکلی دارد؟
-
آیا پیگیری مکالمات برای فرزند من سخت است؟
-
آیا کودک من اغلب اصوات و کلمات را اشتباه می شنود؟
-
آیا فرزند من در پیگیری دستورات کلامی، ساده یا پیچیده مشکلی دارد؟
-
آیا رفتارهای شنیداری و عملکرد کودک من در محیط های ساکت تر بهبود می یابد؟
-
آیا وقتی کودک من سعی در گوش دادن دارد، محیط های پر سر و صدا برایش طاقت فرسا هستند؟
APD اغلب برای افراد اشتباه درک می شود زیرا بسیاری از علائم آن شبیه علائمی است که در سایر اختلالات دیده می شود. همچنین، علائم APD می تواند توسط سایر بیماری ها مانند تأخیر در گفتار، اختلالات یادگیری، اختلال بیش فعالی با کمبود توجه (ADHD) و افسردگی مخفی و پوشانده شود.
علت اختلال پردازش شنوایی
پزشکان دقیقا نمی‌دانند چه عواملی باعث ایجاد اختلال پردازش شنوایی می‌شود اما ممکن است با این موارد مرتبط باشد:
• بیماری. اختلال پردازش شنوایی ممکن است پس از عفونت‌های مزمن گوش، مننژیت یا مسمومیت با سرت اتفاق بیافتد یا ناشی از برخی بیماری‌های عصبی باشد.
• تولد زودرس یا وزن کم.
• آسیب به سر
• عوامل ژنتیکی.
اختلال پردازش شنوایی چیست؟
افراد مبتلا به اختلال پردازش شنوایی (APD) در شنیدن کلماتی که هجاهای نزدیک به هم دارند با مشکل روبه‌رو هستند. به عنوان مثال شما می‌گویید «سیر شدم» ولی چیزی که فرد مبتلا می‌شنود این است: «پیر شدم»! این اختلال به خصوص برای کودکان در مدرسه دردسرساز خواهد بود و اگر درست تشخیص داده نشود، متأسفانه به عنوان تنبلی یا کودن بودن کودک تفسیر می‌شود و آسیب‌های جبران‌ناپذیری در پی خواهد داشت. اختلال پردازش شنوایی، به معنی کم‌شنوایی یا اختلال یادگیری نیست. این اختلال به این معناست که مغز به طور معمول صداها را نمی‌شود. فرد مبتلا مشکلی در درک مفهوم کلمات ندارد. بلکه کلمه را به درستی نمی‌شنود.
با اینکه عموما آغاز این اختلال در کودکی است اما در هر سنی می‌توان به آن مبتلا شد. معمولا دو تا هفت درصد کودکان با این اختلال درگیر هستند و شیوع آن در پسرها بیشتر از دخترهاست. اختلال پردازش شنوایی با برخی بیماری‌های دیگر مرتبط است که همگی علائم مشابهی دارند. در واقع اختلال در خواندن نیز ممکن است تا حدی به این نارسایی مربوط باشد و همچنین متخصصان تصور می‌کنند برخی کودکانی که به این اختلال دچارند، به اختلال نقص توجه نیز مبتلا خواهند شد.
علائم اختلال پردازش شنوایی
اختلال پردازش شنوایی می‌تواند بر نحوه صحبت کردن، توانایی خواندن و نوشتن و ادای کلمات تأثیر بگذارد. فرد مبتلا هنگام صحبت کردن انتهای کلمات را نمی‌گوید یا حروف مشابه را جابه‌جا می‌گوید.
صحبت کردن با دیگران برای این افراد بسیار دشوار است چرا که نمی‌توانند حرف دیگران را به درستی بشنوند، پردازش کنند و به سرعت پاسخ دهند.
علت اختلال پردازش شنوایی
پزشکان دقیقا نمی‌دانند چه عواملی باعث ایجاد اختلال پردازش شنوایی می‌شود اما ممکن است با این موارد مرتبط باشد:
• بیماری. اختلال پردازش شنوایی ممکن است پس از عفونت‌های مزمن گوش، مننژیت یا مسمومیت با سرت اتفاق بیافتد یا ناشی از برخی بیماری‌های عصبی باشد.
• تولد زودرس یا وزن کم.
• آسیب به سر
• عوامل ژنتیکی.
روش های درمان اختلال پردازش شنوایی
اختلال پردازش شنوایی در هر سنی تا حد زیادی قابل درمان است. اما مانند هر بیماری دیگر، هرچه تشخیص این بیماری در سنین پایین‌تر صورت گیرد، درمان آن ساده‌تر خواهد بود. با این حال هیچ دارو یا روش جادویی برای درمان قطعی این اختلال وجود ندارد. درمان‌های مربوط به این اختلال بین کودکان و بزرگسالان تا حد زیادی مشابه است. درمان اختلال پردازش شنوایی ممکن است شامل اصلاح محیط برای کاهش یا حذف صداهای اضافی (که معمولا برای شروع خوب و آمادگی مغز برای تشخیص صداها خوب است و در هر صورت یک درمان موقت بوده و نمی‌توان به طور دائم و در همه جا از آن استفاده کرد)، آموزش برخی مهارت‌ها برای جبران این اختلال و مراجعه به متخصص شنوایی برای بهبود آن باشد. در برخی موارد نیز بیمار ناگزیر است از دستگاه‌های الکترونیکی برای کمک به شنوایی خود استفاده کند. بهترین راه به خصوص برای کودکان، مراجعه به شنوایی‌سنج و پزشک و استفاده از راهنمایی‌ها و توصیه‌های آنهاست. والدین با کمی صرف وقت و انجام تمرین‌های تکمیلی در منزل می‌توانند تا حد زیادی به بهبود این مشکل در کودکان کمک کرده و از مسائلی که بعدها در مدرسه گریبان‌گیر آنها خواهد شد، جلوگیری کنند.
عزیزان می‌توانند از طریق اپلیکیشن تله ویزیت - TeleVisit، به ارتباط مستقیم با متخصصین بپردازند و بصورت مجازی سوالات خود را از پزشک متخصص بپرسند و راهکارهای درمانی را از پزشک مورد نظر خود دریافت نمایند.