یبوست یا خشکیِ مزاج عارضه‌ای در دستگاه گوارش است که بر اثر آن، مواد دفعی در رودهٔ بزرگ سفت میشوند و دفع آن‌ها با درد و سختی همراه میشود. یبوستِ حاد ممکن است سبب بسته‌شدن روده شود، که به نوبهٔ خود حتی ممکن است نیاز به عمل جراحی داشته باشد. علل بروز این عارضه ممکن است رژیم غذایی نامناسب، برهم خوردن تعادل هورمونی، اثر جانبی داروهای مصرفی یا آناتومی بدن باشد. روش‌های درمان شامل اصلاح رژیم غذایی و تمرینات ورزشی است.
شایع ترین علل یبوست
یبوست زمانی اتفاق میافتد که کولون آب زیادی را جذب کند که به دلیل ضعیف شدن عضلات روده میباشد که حرکات مدفوع را آرام میکند.
-1فقدان فیبر در رژیم غذایی
افرادی که درر رژیم غذایی خود به مقدار کافی از فیبر استفاده نمیکنند،به احتمال زیاد از یبوست رنج میبرند.مهم است غذاهای غنی از فیبر،مانند: میوه ،سبزیجات و دانه های غنی مصرف کنید.فیبر باعث ترویج حرکات روده میشود و از یبوست جلوگیری میکند.غذاهایی که دارای فیبر کم هستند ،عبارتند از:غذاهای پرچرب،مانند پنیر، گوشت و تخم مرغ.
-2عدم فعالیت فیزیکی
یبوست ممکن است گاهی به دلیل بیش از حد غیر فعال بودن فیزیکی یک فرد رخ دهدکه در بزرگسالان و افراد مسن بیشتر دیده میشود.برای افرادی که در مدت طولانی یا حتی برای چندین روز یا چند هفته رژیم گرفته اند،خطر ابتلا به یبوست به طور قابل توجهی افزایش میابد.برخی از کارشناسان معتقدند که فعالیت بدنی ،متابولیسم بالا راحفظ میکند و فرایند های بدن را کند تر میکند.
-3داروها
-
داروهای ضد درد (مواد مخدر(
-
داروهای حاوی کدئین
-
داروهای ضد افسردگی(آمیتر یپتیلین(
-
داروهای ضد تشنج
-
مکمل های آهن دار
-
داروهای مسدود کننده کانال کلسیم
-
آنتی اسیدهای حاوی آلومینیوم و......
باعث ایجاد یبوست در فرد میشوند.
4- شیر
برخی از مردم هنگام مصرف شیر و فراوردهای لبنی با مشکلات هضم و شکم درد و حتی یبوست مواجه میشوند.
5- سندروم روده تحریک پذیر
افرادی که دچار سندروم روده تحریک پذیر هستند،در مقایسه با سایر افراد،بیشتر در معرض یبوست قرار میگیرند.
6- بارداری
در بارداری به علت تغییرات هورمونی و اینکه بزرگ شدن رحم باعث فشرده شدن روده میشود و عبور غذا را کند میکند،احتمال ایجاد یبوست بسیار زیاد است.
7- پیری
هر چقدر سن بالاتر برود،متابولیسم کاهش میابد و فعالیت روده کم میشود.عضلات موجود در دستگاه گوارش کار نمیکنند و به همین ترتیب امکان ایجاد یبوست بالا میرود.