شایع ترین علت اسپاسم معده ، یبوست و کم آبی بدن است. اسپاسم معده و درد، هنگام انقباض عضلات معده یا روده اتفاق میفتد. این اسپاسم ها از نظر شدت درد و مدت زمان متغیر هستند. در بیشتر موارد اسپاسم معده به بدن آسیب نمی رساند، اما ممکن است علامتی از یک بیماری زمینه ای باشد که نیاز به درمان و مراجعه به پزشک دارد.در اغلب موارد، اسپاسم های معده به خودی خود بی خطر هستند، اما ممکن است نشانه ی یک مشکل پنهان هم باشند. در ادامه می خواهیم ببینیم چه عواملی باعث ایجاد اسپاسم معده می شوند و چطور می توان این مشکل را برطرف و از آن پیشگیری کرد.
علل اسپاسم معده
فشار عضلانی
فشار بیش از حد، ماهیچه های شکمی می توانند باعث ایجاد اسپاسم شوند. اسپاسم ناشی از فشار عضلانی بیشتر در افرادی که تمرینات شدید و مکرر دارند، به خصوص حرکات کرانچ و دراز و نشست، بیشتر رخ می دهد.
سایر علائم فشار عضلانی عبارتند از:
حساسیت یا درد درسیستم عضلانی
درد که با حرکت بدتر می شود
کم آبی
از بین رفتن الکترولیت ها که می تواند ناشی از عرق کردن، تهوع و استفراغ و اسهال باشد می تواند اسپاسم عضلانی را در سراسر بدن، از جمله معده ایجاد کند. این مساله عمدتا اتفاق می افتد، زیرا عضلات به مواد الکترولیتی مانند کلسیم، پتاسیم و منیزیم نیاز دارند. هنگامی که این الکترولیت ها از بین می روند، عضلات شما ممکن است شروع به کار غیرمعمول و توقف کردن کنند.
سایر علائم کم آبی عبارتند از:
افسردگی شدید
سردرد
سرگیجه
ادرار تیره زرد
یبوست
روده های شما ممکن است زمانی که در معرض ابتلا به یبوست هستند، در معرض افزایش فشار داخل آنها قرار گیرند، که ممکن است باعث اسپاسم معده شود.
فلج معده ای
فلج معده ای اساسا یک بیماری مربوط به معده است. این اغلب در افرادی که مبتلا به دیابت هستند رخ می دهد و می تواند به خصوص پس از غذا خوردن باعث اسپاسم معده شود.
تشدید گاز روده یکی دیگر شایع ترین علت اسپاسم معده
انقباض شدید ماهیچه های روده برای خروج گاز، می تواند منجر به اسپاسم و گرفتگی عضلات معده و خود روده ها شود.
گاز اضافی در روده ها همچنین می تواند باعث موارد زیر نیز شود:
-
نفخ شکم
-
درد معده
-
احساس سیری
التهاب معده و روده یکی دیگر از شایع ترین علت اسپاسم معده
معمولاً در اثر عفونت، التهاب معده و روده ها باعث ایجاد اسهال و استفراغ می شود. التهاب معده و روده ممکن است علائم زیر را نیز ایجاد کند:
-
دل درد
-
استفراغ
-
نفخ شکم
-
حالت تهوع
-
اسهال (در موارد گاستروانتریت)
ایلئوس و گاستروپارزی
غذای هضم شده به کمک انقباضات عضلانی موج مانند و غیر ارادی به نام پریستالسیس از روده ها عبور می کند. وقتی پریستالسیس در هر قسمت از روده ها کند و یا متوقف شود، ایلئوس ایجاد می شود. چندین مورد می تواند باعث ایجاد ایلئوس شود، از جمله:
-
عفونت
-
التهاب
-
عدم فعالیت
-
عمل جراحی
-
استفاده از مواد مخدر
علائم دیگر ایلئوس، عبارتند از:
-
استفراغ
-
حالت تهوع
-
ناراحتی شکمی
ایلئوس وقتی عضلات معده را درگیر کند به نام گاستروپارزی شناخته می شود. این حالت می تواند باعث اسپاسم معده، به ویژه بعد از غذا شود.
کولیت عفونی
کولیت به التهاب روده بزرگ گفته می شود. کولیت انواع مختلفی دارد. اگر التهاب ناشی از عفونت باشد، کولیت عفونی اتفاق میفتد. علائم کولیت عفونی، عبارتند از:
-
اسهال
-
اسپاسم معده
-
کمبود آب بدن
-
افزایش حرکات روده
کولیت عفونی ممکن است به دلیل مصرف غذای آلوده یا آب حاوی باکتری و انگل های بیماری زا مانند E. coli، سالمونلا یا ژیاردیا باشد.
بیماری التهابی روده، شایع ترین علت اسپاسم معده
بیماری التهابی روده یا IBD به گروهی از بیماری های مزمن التهابی دستگاه گوارش گفته می شود. شایع ترین انواع IBD بیماری کرون و کولیت اولسراتیو است. هر دو بیماری باعث علائم زیر می شوند:
-
تب
-
اسهال
-
یبوست
-
خستگی
-
کاهش وزن
-
افزایش دفعات دفع مدفوع
سندرم روده تحریک پذیر
سندرم روده تحریک پذیر (IBS) یک اختلال عملکرد گوارشی است که روده ی بزرگ را درگیر می کند. این بیماری در 10 تا 15 درصد از مردم جهان را وجود دارد و شایع ترین اختلال عملکرد گوارشی است.
همراه با IBS ممکن است برخی از علائم زیر بروز پیدا کنند:
-
اسهال
-
یبوست
-
تولید گاز
-
درد شکم
-
نفخ شکم
-
اسپاسم معده
روده ایسکمیک و کولیت
وقتی خون رسانی ضعیف به دیواره عضلانی روده ها باعث التهاب روده بزرگ شود، کولیت ایسکمیک نامیده می شود. اگر روده باریک با این رو به رو شود آن را انتریت ایسکمیک می نامند. هر دو حالت منجر به علائم زیر می شود:
-
تب
-
اسهال
-
استفراغ
-
حالت تهوع
-
اسپاسم معده
-
از دست دادن اشتها
بارداری
تغییرات بدنی طبیعی ای که در دوران بارداری رخ می دهند می توانند باعث اسپاسم معده شود. بیشتر اسپاسم هایی که در دوران بارداری رخ می دهند، مسأله ی نگران کننده ای نیستند. با این حال، زنانی که به طور مرتب دچار اسپاسم می شوند یا اسپاسم دردناکی دارند، باید به پزشک مراجعه کنند.
چه زمانی مراجعه به پزشک ضروری است؟
در بسیاری از موارد، اسپاسم های معده به طور خودکار برطرف می شوند و مسأله ی نگران کننده ای نیستند. با این حال، اسپاسم شدید یا مکرر می تواند نشانه ی مشکل جدی تری باشد که باید مورد بررسی قرار بگیرد.
در صورتی که هر یک از نشانه های زیر را داشتید باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- مدفوع خونی
- درد قفسه سینه
- سخت نفس کشیدن
- اضطراب هیجانی به دلیل اسپاسم ها
- تب
- درد شدید
- استفراغ
- زرد شدن پوست
- کاهش وزن
نحوه تشخیص علت اسپاسم معده
پزشک برای تشخیص علت اصلی اسپاسم معمولاً از روش های زیر استفاده می کند:
-
معاینه ی فیزیکی
-
بررسی سوابق پزشکی
-
آزمایش خون
-
عکسبرداری پزشکی مثل سونوگرافی یا سی تی اسکن
علاوه بر این، پزشک از شما درباره ی نشانه هایی که دارید، زمان شروع نشانه ها و عوامل ایجاد اسپاسم، سؤال خواهد پرسید.
همچنین ممکن است پزشک از شما بخواهد زمان وقوع اسپاسم ها، مواد غذایی ای که در روز وقوع اسپاسم خوردید و اینکه آیا فعالیت فیزیکی ای داشتید یا نه را به طور کامل ثبت کنید تا به تشخیص علت اسپاسم ها کمک شود.
جلوگیری از اسپاسم معده
اگر اسپاسم معده ناشی از بیماری هایی مانند بیماری التهابی روده یا IBS باشد، درمان این بیماری ها بهترین روش برای جلوگیری از اسپاسم معده است. برای جلوگیری از اسپاسم معده ناشی از فشار عضلانی، گاز و یا کم آبی بدن، راه های زیر را امتحان کنید:
-
درست ورزش کنید. کار کردن زیاد بر روی عضلات ممکن است برای سلامتی شما مفید باشد، اما ورزش نادرست می تواند منجر به ایجاد صدمات شود.
-
از خارج شدن الکترولیت ها که به علت کم آبی بدن رخ می دهد جلوگیری کنید.
-
تغییر رژیم غذایی ممکن است باعث جلوگیری از اسپاسم معده ناشی از گاز، گاستریت، IBS و اختلالات التهابی روده شود.
-
اگر گاز باعث اسپاسم معده شده محدود کردن مصرف فیبر ممکن است کمک کند. فیبر می تواند به افراد مبتلا به یبوست ناشی از IBS و گاستریت کمک کند.
-
مصرف الکل خود را محدود کنید.
-
مصرف غذاهای تند که می توانند معده شما را تحریک کرده و اسپاسم را بدتر کنند را محدود کنید.
-
غذاهای چرب نیز می توانند علائم را در این شرایط تغییر دهند. بنابراین باید مصرف آن ها نیز محدود شود.
-
اگر بیماری التهابی روده دارید، با پزشک مشورت کنید.
در سایت www.TeleVisit24.com تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت ، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید.