سندرم روده تحریک پذیر حالتی است که در آن حرکات غیر ارادی روده‌ها کم یا زیاد شده و نظم طبیعی خود را از دست می‌دهد. این حالت با استرس روحی شدیدتر می‌شود و سبب بروز دل درد و علائم گوارشی دیگر می‌شود.
نام‌های دیگر این سندرم عبارتند از: کولیت عصبی، کولیت فانکشنال، کولیت موکوسی و آی بی اس IBS می‌باشد.
حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد مردم جامعه دچار این سندرم می‌باشند. در این سندرم ماهیچه‌های صاف روده‌ها گاهی به‌طور غیرطبیعی انقباض‌های طولانی و شدیدتر از معمول پیدا می‌کنند. گاهی این انقباضات نابهنگام می‌باشند. علت اختلال انقباض ماهیچه‌ها مشخص نیست.
این بیماری می‌تواند باعث اسهال، یبوست یا هردو شود. هم چنین می‌تواند باعث شکم درد طولانی یا کوتاه شود. دردناشی از آن ممکن است پس از دفع گاز یا حرکت روده از بین برود. بعضی از مردم بلافاصله پس از بیدار شدن از خواب دچار اسهال می‌شوند. هم چنین ممکن است در حین غذا خوردن یا بلافاصله پس از آن اسهال رخ دهد. فشار و استرس مسافرت و حوادث اجتماعی یا تغییر در روند روزانه زندگی ممکن است علایم را بدتر کنند. علایم درصورت غذا نخوردن یا بعد از خوردن غذای زیاد احتمالا بدتر می‌شوند. زنان مبتلا در دوره عادت ماهانه ممکن است علایم بیماریشان تشدید شود.
رایج ترین نشانه‌هایی که در این افراد دیده می‌شود عبارت است از:
-
تغییر در عادت‌های اجابت مزاج
-
درد شکمی و گرفتگی شکم. اغلب بعد از اجابت مزاج تسکین پیدا می‌کند
-
بعد از رفتن به دستشویی، بیمار ممکن است احساس کند روده کاملا خالی نشده است.
-
گاز اضافی
-
عبور مخاط از رکتوم
-
نیاز ضروری و اورژانسی به دستشویی
-
تورم یا نفخ در شکم
بیشتر نشانه‌ها بعد از خوردن غذا بدتر می‌شوند. عموما دوره‌های عود ۲ الی ۴ روز طول می‌کشند و سپس نشانه‌ها بهبود پیدا می‌کند یا کاملا برطرف می‌شود. نشانه‌ها و علائم مرتبط با IBS از بیماری به بیمار دیگر متغیر است.این نشانه‌ها اغلب شبیه نشانه‌های بیماری ها یا شرایط دیگر هستند.
IBS 👈 ممکن است نشانه‌هایی را در بخش‌های بدن ایجاد کند این نشانه‌ها شامل موارد زیر است .:
-
ادرار مکرر
-
تنفس بد
-
سردرد
-
درد عضلات یا مفاصل
-
خستگی دائم
-
درد به هنگام برقراری رابطه جنسی
-
عادت ماهیانه نامنظم
-
اضطراب و افسردگی نیز ممکن است در این افراد دیده شود زیرا چنین شرایطی باعث ایجاد نارحتی و خجالت می شود.
تشخیص IBS
هیچ تستی برای تشخیص قطعی IBS وجود ندارد. پزشک شما احتمالا با یک تاریخچه کامل پزشکی، معاینه فیزیکی و آزمایشات شروع می‌شود تا دیگر شرایط را رد کند. پزشک ممکن است بر اساس علائم شما IBS را تشخیص دهد. آنها همچنین ممکن است یکی یا بیشتر از مراحل زیر را برای رد کردن سایر علل احتمالی علائم انجام دهند:
معیارهای رم:
این معیارها شامل درد شکمی و درد و ناراحتی مربوط به دفع، دفعات دفع است که به طور متوسط حداقل یک روز در هفته در سه ماه گذشته یا حداقل دو مورد همراه است.
معیارهای منینگ:
این معیارها بر درد ناشی از عبور از مدفوع و داشتن حرکات ناقص روده، مخاط در مدفوع و تغییرات در میزان مدفوع تمرکز دارد.
بررسی رژیم غذایی:
یک رژیم غذایی خاص یا گروه‌های غذایی خاصی ممکن است باعث تشدید علائم و درد گردد.
آزمایش مدفوع:
نمونه‌ای از مدفوع مورد آزمایش قرار گرفته تا عفونت را رد کند
آزمایش خون:
برای بررسی کم خونی انجام شده و بیماری سلیاک (اختلال خود ایمنی روده کوچک) را رد کرد.
کولونوسکوپی:
معمولا کولونوسکوپی تنها زمانی انجام می‌شود که پزشک شما مشکوک باشد که علائم شما به علت کولیت، بیماری التهابی روده (بیماری کرون) یا سرطان ایجاد می‌شود.
اشعه ایکس یا سی تی اسکن:
این آزمایشات تصاویری از شکم و لگن شما را فراهم می‌کند که ممکن است به پزشک اجازه دهد علایم دیگر علائم شما را رد کند.
تست تحمل لاکتوز:
لاکتاز آنزیمی است که شما نیاز به هضم شکر موجود در محصولات لبنی دارید. اگر لاکتاز تولید نکنید، ممکن است مشکلی مشابه با IBS ایجاد کنید، از جمله درد شکمی، گاز و اسهال.
پزشک شما ممکن است از شما بخواهد که شیر را از رژیم خود برای چندین هفته حذف کنید.