غدد درون ریز هورمون‌ها را ایجاد و وارد جریان خون می‌کنند. بهتر است بدانید که غده‌های درون ریز مجرا ندارند و سلول‌ها مواد ترشح‌شده را ابتدا وارد مایع میان بافتی کرده و ازآنجا وارد خون می‌کنند. اینکه غدد درون ریز دستگاه هورمونی و عملکرد آن‌ها چیست مطلبی است که در ادامه به آن می‌پردازیم و در بخش بعدی نیز به محل دقیق غدد دستگاه هورمونی اشاره می‌کنیم. غدد درون ریز دستگاه هورمونی عبارت‌اند از:
هیپوتالاموس
غده هیپوتالاموس در حقیقت اصلی‌ترین رابط بین سیستم غدد درون ریز و سیستم عصبی به شمار می‌رود. وظیفه اصلی این غده هورمون‌هایی به نام عوامل آزادکننده را ترشح می‌کند که کارکرد هیپوفیز را کنتـرل می‌کنند و به‌عنوان رابط بین دستگاه‌های عصبی و غده درون ریز عمل می‌کنند.
هیپوفیز
هیپوفیز به‌عنوان غده رئیس نیز نامیده می‌شود. این غده هورمون‌هایی را تولید می‌کند که بافت درون ریز واقع در سایر غده‌های درون ریز و نیز رشد بدن را تحریک و کنترل می‌کند. غده هیپوفیز به دو بخش تقسیم می‌شود: بخش پیشین (قدامی) و بخش پسین (خلفی).
صنوبری یا پینه آل
این غده هورمونی به نام ملاتونین را ترشح می‌کند که گمان می‌رود با چرخه روزانه خواب‌وبیداری مرتبط باشد.
تیروئید
غده تیروئید هورمون‌هایی را تولید می‌کند که متابولیسم بدن را تنظیم می‌کنند. همچنین نقش مهمی در رشد استخوان‌ها و مغز و سیستم عصبی در کودکان دارند.
پاراتیروئید
چهار غده پاراتیرویید هورمونی را تولید می‌کنند که غلظت خونی کلسیم و فسفات را تنظیم می‌کند. آن ها هورمون کلسی تونین را ترشح می‌کنند که غلظت خونی کلسیم را کاهش می‌دهد.
غدد فوق کلیوی
غدد فوق کلیوی هورمون‌های کورتیکواستروییدی یا کورتونی،که در کمک به تنظیم غلظت خونی نمک و قند نقش دارند، و مقادیر کم هورمون‌های جنسی مردانه را تولید می‌کند. همچنین آدرنالین و نورآدرنالین، را ترشح می‌کند که در پاسخ به استرس، ضربان قلب و خون رسانی به عضلات را افزایش می‌دهند.
تیموس
یک محل دقیق غدد دستگاه هورمونی نیز تیموس است. این غده گلبول‌های سفیدی به نام لفوسیت تی می‌سازد که با عفونت مبارزه می‌کنند.
پانکراس
لوزالمعده یا پانکراس، آنزیم‌هایی تولید می‌کند که به هضم غذا کمک خواهند کرد. همچنین هورمون‌های انسولین و گلوکاگون را ترشح می‌کند که نقش مهمی را در تنظیم سطح گلوکز خون دارند.
تخمدان‌ها
آن ها تخمک‌ها را آزاد می‌کنند و هورمون‌های جنسی زنانه یعنی پروژسترون و استروژن را می‌سازند که چرخه قاعدگی را تنظیم می‌کنند.
بیضه ها
آن ها تولید اسپرم و ترشح هورمون جنسی مردانه یعنی تستوسترون را بر عهده دارند. این هورمون‌ها تغییرات بدن در رشد جنسی مانند بزرگ شدن آلت تناسلی و بروز سایر ویژگی‌های مردانه مثل کلفت شدن صدا، رشد موی صورت و شرمگاه و افزایش رشد و قدرت عضلانی، را تحت کنترل دارند.
محل دقیق غدد دستگاه هورمونی بدن
اکنون محل دقیق غدد دستگاه هورمونی بدن را به تفکیک ذکر می‌کنیم:
-
غده هیپوفیز: این غده در زیر مغز قرار دارد و توسط ساقه‌ای از هیپوتالاموس آویزان است.
-
هیپوتالاموس: در زیر تالاموس و بالای غده هیپوفیز واقع‌شده و به‌وسیله یک ساقه به هیپوفیز متصل است.
-
غده تیروئید: در ناحیه‌ی گردن در جلوی نای و زیر حنجره قرارگرفته است.
-
پاراتیروئید: چهار غده پاراتیروئید در پشت غده تیروئید قرار دارند.
-
تخمدان‌ها: در بدن زنان تخمدان‌ها در پایین شکم کمی پایین‌تر از ناف و در دو طرف رحم قرار دارند.
-
بیضه‌ها: در بدن مردان بیضه‌ها در خارج از بدن در جلوی ناحیه لگن و زیر آلت تناسلی قرار دارند.
-
پانکراس: در قسمت فوقانی حفره شکمی و پشت معده قرار دارد.
-
غدد فوق کلیوی: در بالای کلیه‌ها قرار دارند و دقیقا به زیر پرده دیافراگم شکم قرارگرفته‌اند.
-
غده تیموس: در پشت جناغ و جلوی نای بین ریه‌ها قرار دارد.
-
غده پینه آل: در نزدیکی مرکز مغز، بین دو نیم‌کره و در نزدیکی شیاری که در آنجا دو نیمه تالاموس به هم متصل می‌شوند، قرار دارد.
در سامانه تله ویزیت، بصورت آنلاین توسط
دکتر فاطمه نعمت اللهی ویزیت شوید. جهت تله ویزیت روی لینک زیر کلیک کنید.