فشار چشم چگونه به وجود می آید؟

فشار داخل چشمی، فشاری است که در اثر تولید مایع زلالیه و تغییر حجم کروئید و تونوسیتی عضلات خارج چشمی ایجاد شده و مقدار متوسط آن ۱۵ میلی متر جیوه می باشد. زمانی که فشار چشم از ۲۱ میلی متر جیوه بالاتر رود، نیرویی در داخل چشم ایجاد شده که می تواند به عصب بینایی چشم آسیب رساند.درمان فشار بالای چشم بسیار اهمیت دارد چرا که ممکن است به بیماری گلوکوم (آب سیاه) منجر شود.تغییرات مداوم فشار داخل چشم که بدون درمان باقی بمانند، در نهایت می توانند باعث مشکلات بینایی و منجر به بیماری های جدی چشم شوند.

چرا فشار چشم مهم است؟

فشار طبیعی چشم به حفظ شکل چشم کمک می‌کند که از 2 میلیون قسمت چشم که به شما در دیدن کمک می‌کند حفاظت می‌کند. برخلاف فشار خون، محدوده خطر در فشار چشم باعث کاهش درد می‌شود. محدوده نرمال فشار چشم در هر فرد متفاوت است. فشار چشم در یک نفر از هر 3 نفر مبتلا به گلوکوم هرگز بالا نمی‌رود در حالی که فشار چشم در برخی افراد ممکن است بیش از حد نرمال باشد و به عصب‌های آنها نیز آسیبی وارد نشود. به همین دلیل شما باید به طور دوره‌ای به متخصص چشم یا چشم‌پزشک مراجعه کنید.

 فشار بالای چشم (گلو کوما)

اگر مایع جلوی چشم آن گونه که باید، تخلیه نشود یا اگر مایع زیادی در چشم شما تولید شود، فشار داخل آن به شدت افزایش می‌یابد. پزشک ممکن است این عارضه را پرفشاری چشم بنامد.

این عارضه باعث ابتلا به گلوکوم می‌شود که گروهی از بیماری‌هایی است که منجر به کوری می‌شوند. فشار چشم بالا یکی از مهم‌ترین علل ابتلا به گلوکوم است. گلوکوم درد ندارد و ممکن است شما سالیان زیادی به آن مبتلا باشید و تغییری هم در بینایی شما ایجاد نشود بنابراین بررسی فشار چشم به شما کمک می‌کند که به موقع نسبت به آن آگاهی یابید.

ممکن است فشار چشم شما پس از آسیب‌دیدگی یا بیماری افزایش یابد. برخی داروها مانند استروئیدها نیز ممکن است باعث افزایش فشار داخل چشم شوند. این عارضه ممکن است پس از انجام برخی فرایندهای طبی مانند زمانی که یک لوله از گلوی شما عبور داده می‌شود نیز اتفاق بیفتد.

فشار پایین چشم (هایپوتونی اوکلار)

پایین بودن فشار چشم باعث نگرانی کمتری نسبت به بالا بودن آن می‌شود. غالباً، فشار چشم افراد به دلیل نشت چشم پس از انجام عمل جراحی کاهش می‌یابد.

برای برخی افراد، فشار چشم بسیار پایین باعث تاری دید یا بروز مشکلات دیگر می‌شود. برخی دیگر از افراد نیز با پایین بودن فشار چشم مشکلی ندارند.

اگر فشار چشم کمتر از 5 میلی‌متر جیوه باشد، پزشکان به آن هایپوتونی اوکلار می‌گویند و ممکن است باعث بروز مشکلات متعددی شود که برخی از آنها عبارتند از:

• تورم قرنیه، قوز قسمت خارجی شفاف چشم
• آب مروارید
• آسیب‌دیدگی ماکولا، قسمت حساس به نور در شبکیه که به شما امکان دیدن را می‌دهد
• ناراحتی

افزایش فشار چشم از چه سنی آغاز می شود؟

افزایش فشار چشم بعد از 40 سالگی ممکن است اتفاق بیفتد. زیرا در این سن ساختار چشم دچار تغییرات می شود. پس افراد 40 سال به بالا باید مدام فشار چشم خود را اندازه گیری کنند. اندازه گیری فشار چشم را تونومتری می نامند که این اندازه گیری توسط چشم پزشک یا اپتومتریست با تجربه اندازه گیری می شود. در حالت طبیعی فشار چشم باید بین 12 تا 18 میلی متر جیوه باشد. احتمال اینکه فشار چشمی از این عدد کمتر باشد خیلی کم است و خیلی اهمیت ندارد. اما اگر فشار چشم از عدد 18 بیشتر باشد فشار بالای چشم نامیده می شود. این موضوع به بررسی های تخصصی نیاز دارد. اگر فشار چشم بالا باشد به شاخه های عصبی مرتبط با عصب چشم آسیب وارد می کند و این موضوع از اهمیت زیادی برخوردار است که فشار چشم بالا نباشد. زمانی که فشار چشم بالا باشد و با آسیب هایی که به اعصاب بینایی وارد می شود به مرور منجر به بیماری آب سیاه یا گلوکوم می شود. یعنی اگر فردی با فشار چشم بالای 18 باشد به بیماری آب سیاه چشم مستعدتر است. در صورتی که چشم پزشک بیماری آب سیاه را در فرد تشخیص دهد به عنوان اولین اقدام درمانی، به وی داروهای درمانی را تجویز می کنند تا مشکل در مرحله اول با دارو برطرف شود اما اگر روش های دارویی موثر واقع نشوند از روش های جراحی توسط متخصص چشم پزشک استفاده می کنند.

فشار بالای چشم چه علائمی دارد؟

توجه داشته باشید که خودتان نمی توانید متوجه شوید که آیا فشار چشم تان بالاست یا نه، چرا که هیچ نشانه ای از قبیل درد چشم یا قرمزی چشم در این عارضه وجود ندارد.

در طول معاینه کامل، چشم پزشک فشار چشم را اندازه گیری کرده و آن را با سطوح نرمال مقایسه می کند. در نهایت اگر فشار چشم تان بالاست متوجه خواهد شد.

چه دلایلی باعث بالا رفتن فشار چشم می شود؟

• مصرف الکل
• مصرف کافئین
• سرفه
• بلند کردن اجسام سنگین
• مصرف داروهای خاصی مانند کورتیکواستروئیدها
• آسیب دیدن چشم ها
• ضربه دیدن چشم
• دیابت
• ابتلا به بیماری هایی از قبیل آب سیاه
• بالا رفتن سن
• داشتن سابقه خانوادگی فشار چشم
• جراحی چشم

انواع این آزمایشات مربوط به فشار چشم عبارتند از:

تونومتری Applanation:

در این آزمایش مقدار فشار لازم برای مسطح کردن قسمتی از قرنیه اندازه گیری می شود ، به منظور بهتر دیدن قرنیه از فلوئورسین ( همان رنگی که در آزمایشات معمولی بکار می رود) استفاده می شود.

از آنجا که در این آزمایش از یک قطره چشمی بی حس کننده نیز استفاده می شود، وقتی پزشک با استفاده از تونومتر سطح قرنیه را لمس می کند، دردی احساس نخواهد شد.

تونومتر غیر تماسی:

در این روش برای اندازه گیری فشار چشم از دمش یا کشش هوا استفاده می شود و از آنجا که هیچ وسیله ای با سطح چشم تماس نخواد داشت، نیازی به استفاده از بی حس کننده نخواهد بود. در این روش شخص مقداری فشار بر چشم حس خواهد کرد و ممکن است مقداری احساس ناراحتی کند.

اگر فشارهای داخلی چشم غیر طبیعی تشخیص داده شوند، ممکن است نیاز به آزمایشات تخصصی ببشتری داشته باشد. این آزمایشات ممکن است (پاچی متری، آزمایش میدان دید، یا توموگرامی مختلط اپتیک) باشد.

 تغییراتی که در فشار چشم وجود دارند و بر بینایی تاثیر نمی گذارند، ممکن است نیاز به درمان نداشته باشند مگر اینکه خطر ریسک بیماری گلوکوم را دربرداشته باشد. در نهایت اگر فکر می کنید ممکن است بینایی شما تغییر کرده باشد، در اسرع وقت برای جلوگیری از آسیب های جدی و یا حتی از دست دادن بینایی خود به پزشک مراجعه کنید.

درمان فشار چشم

اگر چشم پزشک متوجه شود که فشار چشم تان بالاست احتمالا در مرحله اول قطره چشم تجویز خواهد کرد. ولی از آنجایی که این داروها ممکن است اثرات جانبی داشته باشند، بعضی پزشکان در صورتی دارو تجویز می کنند که بیمار نشانه های گلوکوم را داشته باشد.

اگر قطره های چشمی موثر واقع نشد در قدم بعد، پزشک روش های دیگر درمان گلوکوم را تجویز خواهد کرد که یکی از این روش ها جراحی است.
به دلیل اهمیت جلوگیری از بیماری آب سیاه توصیه می شود به طور مرتب برای چک کردن فشار چشم به پزشک مراجعه کنید.

در سایت www.TeleVisit24.com تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت ، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید.