چربی خون و علائم آن

“چربی خون” یک اصطلاح کلی است که برای تمامی انواع مواد چرب موجود در خون مانند کلسترول و تری‌گلیسیرید، به کار برده می‌شود. برخی افراد دارای مقادیر بسیار بالای کلسترول (چربی) در خون خود هستند و این مسئله احتمال بروز حمله‌ی قلبی را در این افراد بالا می‌برد. بیماری چربی خون به وضعیتی گفته می‌شود که در آن میزان چربی یا لیپوپروتئین (پروتئین‌های حامل چربی) موجود در خون بیماربه طور غیر عادی بالا است. لیپید‌ها (چربی ها) جزء مهمی از بدن انسان محسوب می‌شود. وجود این ذرات برای تشکیل سلول‌های جدید، حیاتی است و بدن ما از این ذرات به عنوان منبعی برای تولید انرژی استفاده می‌کند. اما در صورتی که میزان چربی خون به صورت غیرعادی بالا برود، برای سلامتی شخص خطرناک است. مقادیر اضافی چربی و لیپوپروتئین موجود در خون ممکن است در دیواره‌ی رگ‌ها رسوب کند و باعث سفت شدن و باریک شدن رگ‌ها شده و مانع عبور خون از رگ‌ها شود، که این مساله موجب بروز سکته مغزی می‌شود.

علائم چربی خون

* خواب رفتن پا‌ها و احساس حالت گز گز در پاها (چربی خون و قندخون بالا و همچنین غلظت بالای خون باعث گزگز، مورمور شدن و خواب‌رفتگی پا می‌شود و به هنگام خواب، کف پا بسیار داغ می‌شود و فرد را بیدار می‌کند(

* سرگیجگی و تعریق زیاد

* احساس سنگینی، خستگی یا کوفتگی در بدن

خواب آلودگی

سوزش و احساس افزایش حرارت نقاط مختلف بدن به خصوص کف پا که معمولاً در شب تشدید می‌شود

دردهای نسبتاً مقاوم به درمان در ناحیه ساق و کف پا و گاهی هم در سایر نواحی بدن

سردردهایی که معمولاً به صورت سنگینی سر خودنمایی می‌کند.

خشکی و یا تلخی دهان

سرگیجه و گاهی وزوز گوش

سردرد، سرگیجه، سنگینی، خواب آلودگی، طپش قلب و علایمی از این دست، پس از مصرف غذاهای چربورم و پف کردن صورت

انواع اصلی چربی های موجود درخون

انواع اصلی چربی های موجود درخون عبارت است از کلسترول و تری گلیسرید می باشند.

تری گلیسیرید

تری گلیسیرید، چربی است که از طریق خوردن غذا های مضربا کالری زیاد وارد بدن می شود. بدن مقدار اضافی کالری را تبدیل به تری گلیسیرید کرده و در سلول های چربی ذخیره می سازد. برخی از تری گلیسیرید ها برای عملکرد برخی سلول ها ضروری هستند، اما تری گلیسیرید بیش از حد، ناسالم است.

عوامل افزایش دهنده تری گلیسیرید خون عبارتند از :

• چاقی و اضافه وزن
• عدم تحرک
• سیگار کشیدن
• مصرف الکل
• داشتن رژیم غذایی پرکربوهیدرات
• فرد دارای تری گلیسیرید بالا، LDL بالا و HDL پایینی دارد.

کلسترول

کلسترول نوعی از چربی می باشد که در تمام سلول های بدن وجود دارد. این نوع چربی (کلسترول) در خون حل نمی شود و توسط لیپوپروتئین ها وارد سلول و از آن خارج می شود. لیپوپروتئین ازترکیب پروتئین و چربی به وجود آمده است و چربی را در خون حمل می کند.

دو نوع کلسترول در بدن ما وجود دارد:لیپوپروتئین با چگالی کم (LDL) و لیپوپروتئین با چگالی بالا (HDL).

کلسترول به دو طریق در بدن به وجود می آید:

کلسترول توسط خود بدن ساخته می شود. بیشترین کلسترول توسط کبد و روزانه در حدود 1000 میلی گرم ساخته می شود.

خوردن مواد غذایی مانند :گوشت قرمز، مرغ، ماهی و لبنیات سبب می شود کلسترول وارد بدن شود. بیشترین مقدار کلسترول را زرده تخم مرغ و گوشت ها دارند و کمترین مقدار کلسترول را میوه ها ، سبزیجات، روغن های گیاهی، غلات و آجیل دارا هستند.

چه عواملی باعث بالا رفتن تری گلیسیرید می شود؟

بعضی از عوامل هستند که میتوانند سطح تری گلیسیرید شما را افزایش دهند، از جمله:

• چاقی
• دیابت کنترل نشده
• استفاده مکرر از الکل
• داشتن رژیم غذایی با کالری بالا

چربی خون بالا چگونه ایجاد می شود؟

هایپرلیپیدمی یا همان چربی خون هنگامی ایجاد می شود که رژیم غذایی شما حاوی کلسترول و چربی زیادی باشد (به عنوان مثال، گوشت، پنیر، خامه، تخم مرغ و غیره).

هنگامی که بدن کلسترول و چربی زیادی یا هر دو را تولید می کند، چربی ها در آب حل نمی شوند و به منظور انتقال آنها در خون (که بیشتر آنها آب است) آنها برای ایجاد لیپوپروتئین با ماده دیگری به نام پروتئین ترکیب می شوند. سه نوع لیپوپروتئین در بدن وجود دارد:

• لیپوپروتئین با چگالی کم یا LDL))
• لیپوپروتئین با چگالی بالایا HDL))
• تری گلیسیریدها

عوامل خطر برای ابتلا به بیماری چربی خون عبارتند از:

– داشتن سابقه خانوادگی در ابتلا به چربی خون
– کشیدن سیگار 
– مصرف بیش از حد الکل
– بالا رفتن سن
– نداشتن تحرک جسمانی
– رژیم غذایی پرچرب
– یائسگی

 LDL بالا یا کلسترول “بد” می تواند در عروق ایجاد شود (رگ های خونی که خون را در بدن دارند) و به مرور زمان باعث بیماری قلبی یا سکته مغزی می شوند. از طرف دیگر، داشتن بیش از حد HDL یا کلسترول “خوب”، قلب را با کمک به از بین بردن تشکیلLDL از سرخرگ ها محافظت می کند. مقادیر پایین HDL و تری گلیسیرید زیاد نیز می تواند باعث افزایش چربی در شریان ها و ایجاد بیماری قلبی به خصوص در افراد چاق یا دیابتی شود.

برای چربی خون بالا چه باید کرد؟

• پزشک ممکن است توصیه کند از رژیم غذایی کم چربی های اشباع و کلسترول پیروی کنید.
• همچنین ممکن است شما نیاز به افزایش سطح فعالیت خود داشته باشید.
• در برخی موارد، شما نیز ممکن است نیاز به مصرف یک دارو داشته باشید تا به کاهش سطح چربی خون کمک کند.