دیسکینزی (Dyskinesia) یک اختلال حرکتی است که اغلب شامل کندی حرکات ارادی یا حرکات مکرر غیر ارادی مانند تیک و کره است. دیسکینزی به عنوان حرکات غیرطبیعی، غیرقابل کنترل، غیر ارادی تعریف می شود. انواع مختلف دیسکینزیا از تیک جزئی تا حرکات تمام بدن را شامل می شود. دیسکینزی می تواند خودش یک بیماری مستقل باشد. با این حال، به طور معمول، با آسیب مغزی، داروهای ضد روان پریشی یا استفاده طولانی مدت از لوودوپا، دارویی که در مدیریت بیماری پارکینسون نقش دارد، همراه است.
این بیماری می تواند فقط روی یک قسمت از بدن مانند سر یا بازو تأثیر بگذارد، یا اینکه کل بدن را تحت تأثیر قرار دهد. دیسکینزی احتمال دارد از خفیف تا شدید متغیر باشد و در فعالیت های عادی روزمره اختلال ایجاد کند. دیسکینزی معمولاً در افراد مبتلا به بیماری پارکینسون دیده می شود که به عنوان عارضه جانبی، درمان طولانی با لوودوپا دیده می شود. دیسکینزی می تواند علاوه بر پارکینسون، در سایر موارد از جمله اختلالات حرکتی نیز دیده شود.
علائم دیسکینزی معمولا در دست و پا به صورت لرزش جزئی یا تیک شروع می شود. علائم با گذشت زمان به تدریج بدتر می شوند، اگرچه در اثر آسیب مغزی یا جراحت می توانند به طور ناگهانی ایجاد شده یا تشدید شوند. هر نوع دیسکینزی علائم خاصی را ایجاد می کند که به طور معمول منحصر به فرد است و انواع مختلف آن قابل تشخیص است.
چه بیماریهای دیگری شبیه دیسکینزی هستند؟
-
اثرات دوپامینرژیک در بیماری پارکینسونی
-
اثرات داروهای نورولپتیک
-
کرهٔ هانتیگتون
-
بیماری ویلسون
-
فلج مغزی
-
دیسکینزی تاردیو
-
تیکها یا اسپاسمهای عادتی
-
سندرم تورت
-
سندرم Meige
-
حملات (پاروکسیمهای) حرکتی کره آتتوز
چگونگی ایجاد و علتهای دیسکینزی
-
دیسکینزی به صورت حرکات غیر طبیعی و غیر ارادی تعریف میشود، که اغلب با حرکات مداوم اندامها و ماهیچههای صورت مشخص میشود.
-
کره یک دیسکینزی است که با حرکات رقصمانند تنه و اندامها مشخص میشود و در بیماران هانتینگتون و ویلسون، کرهٔ سیدنهام، SLE و یا سندروم آنتی فسفولیپید، حاملگی، مصرف OCP، استروژنها، هیپر و هیپوتیروئیدی دیده میشود.
-
آتتوز یک دیسکینزی است که با حرکات پیچ و تابی اندامها مشخص میشود و ممکن است در فلج مغزی، مسمومیت با منوکسید کربن و کرنیکتروس دیده شود.
-
بالیسم با حرکات خشن و شدید اندامها مشخص میشود و اغلب بعد از سکتههای سابتالامیک دیده میشود.
-
افراد پیر اغلب حرکات دهانی، بوکال یا زبانی دارند.
-
دیسکینزیها به طور شایعی در بیماری پارکینسون که به صورت مزمن از داروهای دوپامینرژیک در آن استفاده میشود، دیده میشوند.
-
دیسکینزی تاردیو یک سندرم است که به صورت اختلالات حرکتی دهانی، بوکال و زبانی به دنبال استفادهٔ مزمن از داروهای نورلپتیک به خصوص فنوتیازینها دیده میشود.
-
سندرم تورت (Tourette) یک نوع دیسکینزی است که با تیکهای صوتی و موتور همراه در آوردن صدا و کوپرولالیا (استفاده از کلمات رکیک) مشخص میشود.
دیسکینزی چگونه درمان می شود؟
درمان دیسکینزی معمولاً شامل داروها یا ترمیم جراحی است. انواع مختلفی از دیسکینزی با درمان های گوناگون همراه است. در بسیاری از موارد، دیسکینزی درمان نمی شود مگر اینکه علائم شدید باشد. در مواردی که به دلیل اختلالات مانند اوتیسم ایجاد شده باشد، رفتار درمانی احتمال دارد مفید باشد. دوره درمانی برای هر نوع دیسکینزی تا حد زیادی به میزان تغییر در مغز بستگی دارد.برنامه درمانی دیسکینزی به نوع وشدت یا میزان علائم فرد بستگی دارد. اگر استفاده از داروهای ایجادکننده دیسکینزی علائم را متوقف نکند، پزشک می تواند دوره های درمانی دیگری را تجویز کند.انتخاب یک داروی مناسب برای درمان این بیماری می تواند مهم باشد؛ زیرا بسیاری از داروهایی که به کنترل اسپاسم عضلات کمک می کنند نیز باعث ایجاد دیسکینزی می شوند.جدا از داروها، تزریق سم بوتولینوم یا بوتاکس، به ویژه مواردی که صورت را تحت تأثیر قرار می دهند، احتمال دارد به کاهش یا محدود کردن حرکات غیر ارادی کمک کندتحریک عمیق مغز یا DBS روشی است که در آن الکترودها برای اصلاح حرکت و کنترل وضعیت بدن در مغز قرار می گیرند. DBS در افرادی که مبتلا به دیسکینزی ژنتیکی هستند، بیشترین تأثیر را دارد.بررسی ها نشان داده است که برخی حرکات و کلیشه ها شاید نشانه های اولیه تشخیص اوتیسم در نوزادان باشد.لوودوپا در حال حاضر موثرترین روش درمانی برای بیماری پارکینسون است، بنابراین عدم مصرف آن برای اکثر افراد می تواند مشکل ساز باشد. پس مهم است که با پزشک خود در مورد گزینه های مختلف درمانی صحبت کنید تا در صورت ایجاد دیسکینزی، دوز آن را کاهش دهد.
در سایت www.TeleVisit24.comتنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت ، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید.