بیماری سلیاک یک اختلال خودایمنی است که روی دستگاه گوارش تأثیر میگذارد. اگر کودک شما بیماری سلیاک دارد، سیستم ایمنی بدنش با حمله به پرزهای پوشش داخلی رودهٔ کوچک او به گلوتن یا پروتئین موجود در گندم، چاودار و جو واکنش نشان میدهد. در نتیجه، بدن کودک قادر به جذب مواد مغذی از غذاهایی که از رودهٔ کوچک آسیبدیده میگذرد نیست و او ممکن است دچار سوءتغذیه شود.
بیماری سلیاک طیف وسیعی دارد. شایعترین علائم گوارشی شامل اسهال، نفخ، کاهش وزن، استئاتوره (اسهال چرب) می باشد. اسهال چرب، حجیم و رنگ پریده است.از دیگر علائم این بیماری خستگی، آسیب به رشد کودک، آتروفی و ضعف عضلانی است. سوءجذب آهن و ویتامین B۱۲ موجب کم خونی، سوء جذب کلسیم و ویتامین D موجب استئوپنی، شکستگیهای پاتولوژیک استخوان و هیپرپاراتیروئیدیسم ثانویه می شود.
سایر عوارض بیماری آمنوره، ناباروری، تنگی پیلور، اکیموز و پتشی ،کمبود ویتامین K، ادم و درماتیت هرپتیفورم می باشد. شیوع سرطان های روده در بیماران سلیاکی بالاست.برخی از افراد مبتلا به سلیاک هیچ علامتی ندارند، زیرا قسمت سالم روده قادر به جذب مواد مغذی کافی برای پیش گیری از بروز علائم است. برخی از بالغین مبتلا تنها خستگی و کم خونی دارند.علائم این بیماری را می توان به صورت زیر به طور خلاصه دسته بندی کرد. این علائم ممکن است در افراد مختلف فرق داشته باشد و به تنهایی یا همراه با سایر علائم در خردسالان و بزرگسالان مشاهده شود:
-اسهال یا یبوست (در برخی موارد هر دو)
-شکم درد، ورم و گازدار شدن معده
-حالت تهوع و استفراغ
-کم شدن وزن
-خستگی مزمن و ضعف
-کمبود آخن و کلسیم
-کمبود ویتامین ها
-زخم های دهانی
-درد مفاصل و استخوان ها
-افسردگی
همچنین یکسری علائم اضافی در اطفال مشاهده می شود:
- بی حوصلگی شدید و تند مزاجی
- بزرگ شدن و بادکردن شکم
- کندی رشد
- تاخیر در بلوغ
- معیوب شدن مینای دندان ها
تفاوت سلیاک و حساسیت به گلوتن:
همه افرادی که پاسخ منفی به گلوتن می دهند ، لزوما سلیاک ندارند. افرادی که حساس به گلوتن هستند در پاسخ به دریافت گلوتن علائم مشابه سلیاک دارند ولی تست های خونی آن ها برای سلیاک منفی و آسیب روده ای ندارند.
افراد دچار حساسیت به گلوتن علائمی همچون خستگی مزمن، نفخ، افسردگی، اسهال، یبوست، دردهای شکمی و... را در نتیجه مصرف گلوتن تجربه می کنند. اگرچه این ها علامت های شایع سلیاک هستند ولی تست های خونی این افراد برای سلیاک و آلرژی به گندم منفی است..
با توجه به این که در حال حاضر تشخیص اختصاصی برای حساسیت به گلوتن وجود ندارد، تنها راه تشخیص، انجام تست های تشخیصی سلیاک است. تشخیص حساسیت به گلوتن زمانی تایید می شود که برای شما تشخیص سلیاک و یا آلرژی به گلوتن داده نشود ولی علائم شما با پیروی از رژیم فاقد گلوتن بهبودی یافته و با مصرف مواد حاوی گلوتن تشدید شود.
چگونه می توان حساسیت به گلوتن را تشخیص داد؟
آندوسکوپی و آزمایش خون اغلب برای تعیین اینکه آیا کودک به بیماری سلیاک مبتلا است استفاده می شود. با این حال ، این آزمایشات به طور خاص برای بیماری سلیاک انجام می شود. آزمایش منفی لزوماً حاکی از عدم حساسیت به گلوتن نیست و شما باید مراقب باشید حتی پس از آزمایش منفی اولیه. آزمایش خون معمولاً باید دو بار برای اطمینان کامل انجام شود.تنها راه مطمئن برای تعیین حساسیت به گلوتن در کودکان ، حذف کامل گلوتن از رژیم غذایی آنها و بررسی بهبود علائم آنها است. معمولاً پزشک در زمان معاینه کارهای زیر را انجام میدهد:
-
بدن شما را برای مناطق خارش پوستی (راش) یا سوء تغذیه بررسی میکند. بیماری سوء تغذیه زمانی رخ میدهد که بدن شما به اندازه کافی ویتامینها و مواد معدنی و دیگر مواد مغذی لازم برای سلامتی را دریافت نمیکند.
-
با استفاده از گوشی پزشکی به صدای شکم شما گوش میدهد.
-
با ضربه آهسته بر روی شکم شما میزان درد و سنگینی یا تورم آن را بررسی میکند.
معاینه دندانها
برای برخی افراد، بررسی وضعیت دندانها میتواند اولین گام برای تشخیص بیماری سلیاک باشد. معایب مینای دندان مانند لکههای سفید، زرد و یا قهوهای بر روی دندانها، مشکل بسیار شایع در افراد مبتلا به بیماری سلیاک به ویژه کودکان است. بررسی این معایب میتواند در شناسایی بیماری سلیاک به دندانپزشکان و دیگر متخصصان کمک کند.
آزمایشات پزشکی
-
تست خون: برای تست آنتی بادیهای شایع در بیماری سلیاک ممکن است یک نمونه خون شما به آزمایشگاه ارسال گردد.
-
آزمایشهای ژنتیکی: اگر بیوپسی (نمونهبرداری) و آزمایش خون وجود بیماری سلیاک را در بدن شما به طور قطعی نشان ندهد، پزشک شما ممکن است به منظور بررسی تغییرات ژنها و یا جهشهای ژنتیکی، آزمایش ژنتیک را به شما توصیه کند. در صورت عدم وجود این ژنها در بدن شما بسیار بعید است که به بیماری سلیاک مبتلا باشید.
-
بیوپسی روده: اگر آزمایش خون نشان دهد که شما مبتلا به بیماری سلیاک هستید، پزشک شما آزمایش نمونهبرداری ( بیوپسی) را برای اطمینان از وجود این بیماری به شما توصیه میکند
درمان بیماری سلیاک در کودک
اگر کودک شما مبتلا به بیماری سلیاک تشخیص داده شد، باید اطمینان حاصل کنید که از دادن تمام مواد غذایی حاوی گلوتن به او خودداری میکنید. متأسفانه بیماری سلیاک قابل درمان کامل نیست و لازم است فرزند شما در تمام زندگیاش یک رژیم غذایی جدی و سختگیرانهٔ فاقد گلوتن داشته باشد.
اما خبر خوب این است که پس از حذف گلوتن از رژیم غذایی، علائم او به تدریج ناپدید میشوند و رودهٔ کوچک او در عرض چند ماه بهبود مییابد.
اینجا را کلیک کنید 👇👇
www.televisit24.com
تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید و دیگر نگران سلامت خود نباشید.