کولیک یا قولنج در کودکان با گریه و یا دل پیچه های مکرر، طولانی مدت و شدید در یک نوزاد همراه است. کولیک می تواند به خصوص برای والدین ناراحت کننده باشد زیرا کولیک کودک بدون دلیل مشخصی اتفاق میفتد و به نظر می رسد هیچ راهی برای تسکین آن وجود ندارد. دلپیچه ها غالباً در غروب زمانی که والدین اغلب خسته هستند، اتفاق میفتد. قولنج معمولاً وقتی کودک در حدود 6 هفته دارد به اوج خود می رسد و پس از 3 تا 4 ماهگی به طور قابل توجهی کاهش می یابد. گرچه گریه بیش از حد با گذشت زمان برطرف می شود، اما کولیک فشار قابل توجهی را به پرستار کودک تازه متولد شده وارد می کند.
علائم و نشانه‌های قولنج نوزادی
قولنج اغلب دو یا سه هفته پس از تولد نوزاد ظاهر می‌شود و اگر نوزادتان زودرس است، دو یا سه هفته بعد از موعد مقرری که قرار بود تاریخ تولدش باشد. نوزادان به طور طبیعی وقتی پوشکشان خیس است، ترسیده‌‌اند و گرسنه یا خسته هستند گریه می‌کنند. اما نوزادی که دچار قولنج شده است، بیش از حد و اغلب در زمان ثابتی از روز که معمولاً در اواخر بعدازظهر یا شب است گریه می‌کند. اگر نوزادتان دچار قولنج شده، ممکن است متوجه شوید گریه‌‌اش در این زمان‌ها بلندتر از گریۀ طبیعی اوست و دوره‌های گریۀ ناشی از قولنج به طور ناگهانی شروع و تمام می‌شود.
نوزادی که قولنج دارد، ممکن است نشانه‌هایی از داشتن گاز شکم را نیز بروز دهد. گاز شکم قولنج را ایجاد نمی‌کند، اما ممکن است گاز اضافی شکم ناشی از این باشد که نوزاد مبتلا به قولنج اغلب هنگام گریه، هوا را می‌بلعد. ممکن است متوجه شوید که نوزاد دچار قولنج شما دستش را محکم مشت می‌کند، پشت خود را قوس می‌دهد، صورتش سرخ می‌شود و پاهای خود را باز می‌کند و بالا می‌کشد و هنگام گریه باد شکم دفع می‌کند. گاهی نیز ممکن است نوزاد پس از دفع باد شکم یا مدفوع کردن، حالش بهتر شود.
تشخیص کولیک در نوزاد
پزشک نوزاد شما آزمایش فیزیکی کاملی از او می‌گیرد تا عاملی که سبب پریشانی در نوزاد شده را تشخیص دهد. این آزمایش شامل موارد زیر است:
-
اندازه‌گیری قد، وزن و دور سر نوزاد
-
گوش سپردن به صدای قلب، ریه‌ها و شکم نوزاد
-
آزمایش بازوها، انگشتان دست و پا، چشم‌ها، گوش‌ها و آلت تناسلی
-
ارزیابی واکنش نوزاد نسبت به لمس و حرکت
-
جستجوی نشانه‌ای از زخم، تورم، یا دیگر نشانه‌های عفونت یا آلرژی
تست‌های آزمایشگاهی، اشعه ایکس و دیگر تست‌های تشخیصی اغلب مورد نیاز نیستند. اما در مواردی که کاملا واضح و مشخص نیستند می‌توانند برای تشخیص علت‌های محتمل به کار آیند.
برای تشخیص کولیک در نوزاد لازم است به این نکته توجه داشته باشید که آرام کردن کودک در دوره‌های درد کولیک کار بسیار دشواری است؛ به طوری که صورت او قرمز شده و بسیار ناآرامی می‌کند. در این شرایط گاهی کودک برای کاهش درد به صورت ناخودآگاه وضعیت‌هایی به خود می‌گیرد مثلا:
-
پاهایش را به داخل شکم جمع می‌کند
-
مشت‌هایش را گره می‌کند
-
عضلات شکم را به صورت ارادی سفت می‌کند.
راهکارهای تسکین گریۀ ناشی از قولنج نوزادی
بهتر است ابتدا و در اولین فرصت به پزشک کودک مراجعه کنید تا از نبود هر گونه عارضۀ پزشکی دیگری که می‌تواند باعث گریۀ نوزاد شده باشد، اطمینان حاصل شود. اگر نوزادتان سالم است و مشکل فقط قولنج است، پزشک کودک ممکن است پیشنهاداتی داشته باشد که بهتر است به آنها عمل کنید. به‌طورکلی برخی روش‌ها برای تسکین نوزاد شامل موارد زیر است:
یک ماساژ ملایم: نوزاد ممکن است از یک ماساژ ملایم لذت ببرد، اما به واکنشش به ماساژ دقت کنید. ممکن است ماساژ او را بیش از حد تحریک کند، زیرا اثرگذار بودن ماساژ از لحاظ علمی برای قولنج ثابت نشده است. همچنین لازم است مراقب باشید که در مورد نوزادان مبتلا به ریفلاکس، باید از انجام ماساژ خودداری کنید.
صداهای آرامش‌بخش یا White noise نوزادان صداهایی را که یادآور ضربان منظم قلب مادر و صداهای ملایم رحم مادرشان باشد را دوست دارند. نوزاد شما ممکن است از شنیدن صدای ماشین لباس‌شویی یا صدای جاروبرقی، احساس آرامش کند یا حتی شاید با شنیدن صدای هود آشپزخانه آرام شود. شما همچنین می‌توانید صداهای آرامش‌بخشی مانند صدای باران یا دیگر صداهای مداوم و طبیعی را در اینترنت جست‌وجو کنید و آنها را برای نوزاد پخش کنید.
ایجاد سکوت: برخی نوزادان با حرکت، سروصدا و فعالیت تسکین پیدا می‌کنند، اما برخی دیگر به تحریک کمتر نیاز دارند و به سکوت، سکون، بی‌حرکت ماندن و تاریکی بهتر پاسخ می‌دهند.
حرکت و نوسان: حرکت و نوسان خیلی خیلی ملایم می‌تواند برای نوزاد تسکین‌دهنده باشد، بنابراین سعی کنید نوزاد را خیلی آرام تکان دهید. می‌توانید او را در یک تاب نوزاد قرار دهید تا این حس متفاوت را احساس کند. همچنین اگر نوزاد را در یک آغوشی کودک بگذارید و در اطراف خانه کمی راه بروید شاید آرام شود. او ممکن است دوست داشته باشد که بالاتر بسته شود، طوری که به قفسۀ سینۀ شما و ضربان قلبتان نزدیک‌تر باشد. می‌توانید وقتی بزرگ‌تر شد، در این موقعیت و درحالی‌که او را نزدیک به خود نگه داشته‌اید، خیلی خیلی آرام بالا و پایین بپرید؛ شاید او این حس را نیز دوست داشته باشد و کمی آرام شود.
بیرون رفتن: بیرون بردن نوزاد در یک کالسکه یا آغوشی ممکن است به تسکینش کمک کند. منظره‌ها، صداها و بوهای جدید می‌تواند ذهن نوزاد را مشغول کند و هوای تازه و ریتم راه رفتن ممکن است او را به اندازه‌ای آرام کند که به خواب برود. از سوی دیگر، اگر تمام صبح با نوزادتان بیرون از خانه بوده‌اید، سکوت و آرامش خانه ممکن است همان چیزی باشد که او برای آرام شدن نیاز دارد.
وضعیت‌های بدنی مختلف: نوزاد ممکن است در آغوش شما در حالت خوابیده راحت‌تر باشد یا ممکن است یک حالت عمودی‌تر را ترجیح دهد. وقتی کودکتان ناراحت است، می‌توانید وضعیت‌های مختلف را امتحان کنید تا ببینید کدام را ترجیح می‌دهد، اما از قرار دادن نوزاد روی شکمش به شدت خودداری کنید.
پیچیدن نوزاد: پیچیدن نوزاد در یک تکه پارچۀ نخی خیلی نازک در طول برخی ساعات روز می‌تواند به او کمک کند تا کمتر احساس تنش و اضطراب کند. اگر نوزاد گریانتان برای شیر خوردن در آغوش شما آرام نمی‌گیرد هم می‌توانید پیچیدن او را در طول تغذیه امتحان کنید. همچنین قبل از شروع گریه‌های قولنج، او را در یک قنداق فرنگی نوزاد بپیچید. این کار ممکن است به نوزاد دچار قولنج کمک کند که خوابش ببرد. یادتان باشد که نوزاد را جایی بگذارید که بتوانید بر او نظارت کنید تا مطمئن شوید روی شکمش نمی‌غلتد و صورتش روی تشک قرار نمی‌گیرد. برای کاهش این خطر، وقتی نوزاد حدود دو ماهه شد یا هر زمان که قادر به غلت زدن شد، دیگر او را توی چیزی نپیچید و هرگز قتداقش نکنید.
حمام کردن: یک حمام آب گرم در زمان ناراحتی و گریه‌های قولنج ممکن است نوزاد را آرام و ذهنش را مشغول کند. برخی از نوزادان با پاشیدن آب از شیلنگ یا دوش حمام به پشتشان تسکین می‌یابند. ممکن است که نوزاد شما هم از ضربه‌های آرام و ریتم‌دار آب گرم و صدای آن لذت ببرد.
امتحان فرآورده‌های پروبیوتیک: پژوهش‌ها نشان داده است که باکتری‌های رودۀ نوزادان دچار قولنج با نوزادان بدون قولنج فرق دارد و در این تحقیقات، فرآورده‌های پروبیوتیک در برخی از نوزادان به کاهش علائم قولنج آنها کمک کرد. هرچند کارشناسان می‌گویند هنوز معلوم نیست که پروبیوتیکها آن‌قدر مؤثر باشد که برای تمام نوزادان مبتلا به قولنج توصیه شود. اگر می‌خواهید فرآورده‌های پروبیوتیک را امتحان کنید، بهتر است از پزشکتان برای انتخاب آن کمک بگیرید.
تسکین درد ناشی از نفخ: نفخ باعث قولنج نوزاد نمی‌شود، اما برخی از نوزادان مبتلا به قولنج از نفخ نیز رنج می‌برند، زیرا موقع گریه معمولاً هوا را می‌بلعند. در طول تغذیه، نوزاد را به حالت نشسته نگه دارید و مرتب آروغ او را بگیرید تا درد ناشی از نفخ تسکین یابد. غیر از پروبیوتیکها، می‌توانید از قطرۀ ضدنفخ نوزادان نیز با اجازهٔ پزشک کودکتان استفاده کنید. اثرگذاری هیچ‌کدام از این داروها هنوز ثابت نشده است، اما معمولاً برای درد ناشی از نفخ در نوزادان استفاده می‌شود.
برای کولیک نوزادان چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
گریه بیش از حد و غیر قابل تسکین ممکن است قولنج یا نشانه ای از بیماری باشد که باعث درد یا ناراحتی می شود. اگر نوزاد شما گریه بیش از حد یا سایر علائم قولنج را نشان می دهد، بهتر است به دنبال درمان باشید.
عوامل خطر کولیک یا قولنج در کودکان
عوامل خطر کولیک به خوبی شناخته نشده است. تحقیقات انجام شده عوامل زیر را در نظر گرفته اند:
-
جنسیت کودک
-
حاملگی های زودرس
-
نوزادانی که از شیر خشک و شیر مادر با هم تغذیه می کنند.
-
نوزادانی که از مادران سیگاری متولد می شوند، در معرض خطر ابتلا به قولنج هستند.
اینجا را کلیک کنید 👇👇
www.televisit24.com
تنها با وارد کردن نام و نام خانوادگى و شماره موبایل و ثبت نام در سامانه تله ویزیت، بلافاصله و حداکثر طى مدت ٢٤ ساعت پاسخ خود را از بهترین پزشکان متخصص دریافت کنید و دیگر نگران سلامت خود نباشید.