سرطان اندومتر – علائم، تشخیص و درمان

سرطان اندومتر یکی از انواع سرطان است که از رحم شروع می‌شود. رحم اندامی‌ توخالی و گلابی شکل در لگن است که جنین در این قسمت رشد می‌کند. سرطان اندومتر در لایه‌ای که پوشش داخلی رحم را تشکیل می‌دهند، شروع می‌شود.

سرطان اندومتر گاهی اوقات به عنوان سرطان رحم نیز شناخته می‌شود. انواع دیگر سرطان از جمله سارکوم رحم ممکن است در رحم ایجاد شود، اما شیوع کمتری نسبت به نوع اندومتر دارد.

خوشبختانه این بیماری در اغلب مواقع در مراحل اولیه تشخیص داده می‌شود؛ زیرا باعث ایجاد علائمی مانند خونریزی غیرطبیعی در واژن می‌شود. اگر این بیماری در مراحل اولیه شناسایی شود، خارج کردن رحم با عمل جراحی اغلب منجر به درمان این بیماری می‌شود. در ادامه توضیحات مهم بیشتری در خصوص این بیماری به شما خواهیم داد.

سرطان اندومتر چه علائمی‌ دارد؟

از نشانه‌های ناشی از این بیماری می‌توان به چنین مواردی اشاره کرد:

• خونریزی واژن بعد از یائسگی
• درد لگن
• خونریزی بین پریود

در صورت مشاهده هر یک از این موارد و علائم دیگری که برای شما نگران‌کننده است، به متخصص زنان و زایمان برای بررسی و درمان مراجعه کنید.

علت سرطان اندومتر

پزشکان علت ایجاد این بیماری را نمی‌دانند. تنها موردی که مشخص شده این مسئله است که تغییراتی در DNA سلول‌های اندومتر یا پوشش داخل رحم رخ می‌دهد.چنین جهشی، سلول‌های سالم را به سلول‌های غیر طبیعی تبدیل می‌کند. سلول‌های سالم با سرعت مشخصی رشد کرده و تکثیر می‌شوند و در نهایت در زمان مشخصی از بین می‌روند.

سلول‌های غیر طبیعی، رشد و تکثیر غیر قابل کنترل و مشخصی دارند و همچنین در زمان مشخصی نیز از بین نمی‌روند. در نهایت سلول‌های غیر طبیعی تجمع پیدا کرده و یک توده یا تومور را تشکیل می‌دهد.این سلول‌های سرطانی به بافت‌های مجاور حمله می‌کند و از تومور اولیه جدا شده و در سایر نقاط بدن نیز پخش می‌شود.

آشنایی با عوامل خطرساز در ایجاد سرطان اندومتر

مواردی که احتمال سرطان اندومتر را افزایش می‌دهد به شرح زیر است:

تغییر در تعادل هورمون‌های زنانه

تخمدان‌ها، دو هورمون زنانه اصلی استروژن و پروژسترون را تولید می‌کنند. اگر تغییراتی در تعادل این هورمون‌ها وجود داشته باشد، باعث ایجاد تغییراتی در اندومتر می‌شود.بیماری یا شرایطی که میزان استروژن را افزایش می‌دهد؛ اما سطح پروژسترون در بدن افزایش پیدا نمی‌کند، خطر ابتلا به سرطان اندومتر را افزایش می‌دهد.مصرف هورمون‌های بعد از یائسگی که حاوی استروژن است؛ اما پروژسترون ندارد، خطر ابتلا به سرطان اندومتر را افزایش می‌دهد. یک نوع نادری از تومور تخمدان که استروژن ترشح می‌کند نیز خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.

شروع قاعدگی در سنین پایین

شروع قاعدگی قبل از ۱۲ سالگی یا شروع یائسگی دیر هنگام، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد. هرچه سال‌های بیشتری پریود باشید، اندومتر در معرض استروژن بیشتری قرار می‌گیرد.

عدم تجربه بارداری

اگر هرگز بارداری نشده‌اید، نسبت به افرادی که حداقل یک بار بارداری را تجربه کرده‌اند، خطر ابتلا به این بیماری در شما بیشتر است.

افزایش سن

با بالاتر رفتن سن، خطر ابتلا بیشتر می‌شود. سرطان اندومتر اغلب پس از یائسگی رخ می‌دهد.

چاقی

چاقی احتمال ایجاد بیماری‌های زیادی از جمله سرطان اندومتر را افزایش می‌دهد. چنین مشکلی ممکن است به این دلیل رخ دهد که چربی اضافی بدن، تعادل هورمون‌های بدن را تغییر دهد.

هورمون درمانی برای سرطان سینه

مصرف داروی هورمونی درمانی به نام تاموکسیفن برای بیماری سرطان سینه، خطر ابتلا به این عارضه را افزایش می‌دهد. اگر تاموکسیفن مصرف می‌کنید، حتما پزشک خود را جریان بگذارید.

سندرم ارثی سرطان روده بزرگ

سندرم لینچ که به عنوان سرطان ارثی غیرپولیپی کولورکتال نیز شناخته می‌شود، سندرمی است که خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و سایر سرطان‌ها از جمله سرطان اندومتر را افزایش می‌دهد.این سندرم به دنبال جهش ژنی از والدین به فرزندان منتقل می‌شود. در صورتی که یکی از اعضای خانواده شما به این بیماری مبتلا باشد، ممکن است نیاز انجام غربالگری برای تشخیص زودهنگام و جلوگیری از بیماری سرطان داشته باشید.چه راهکاری برای جلوگیری از سرطان اندومتر وجود دارد؟

برای کاهش خطر ابتلا به این بیماری باید به این نکات توجه داشته باشید:

صحبت با پزشک در خصوص خطرات هورمون درمانی پس از یائسگی

اگر برای کنترل علائم یائسگی به درمان جایگزینی هورمونی نیاز دارید، در مورد فواید و مزایای آن با پزشک صحبت کنید.

مصرف قرص‌های ضد بارداری

استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی برای حداقل یک سال، خطر ابتلا به سرطان اندومتر را کاهش می‌دهد. اینگونه تصور می‌شود که حتی تا چندین سال پس از قطع مصرف داروهای ضدبارداری، احتمال کاهش خطر ابتلا به این بیماری باقی خواهد ماند.داروهای ضدبارداری خوراکی دارای عوارض جانبی هستند؛ بنابراین در مورد فواید و خطرات آن با پزشک صحبت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر عوارض قرص‌های ضدبارداری را مطالعه کنید.

حفظ وزن سالم

چاقی احتمال بیماری سرطان اندومتر را افزایش می‌دهد؛ بنابراین سعی کنید با ورزش کردن و رژیم سالم برای کاهش مصرف کالری، به وزن سالمی‌ دست پیدا کنید.

نحوه تشخیص سرطان اندومتر چگونه است؟

آزمایش‌ها و پروسه‌های تشخیصی که برای این بیماری در نظر گرفته می‌شود به شرح زیر است:

معاینه فیزیکی لگن

در طول معاینات فیزیکی، پزشک به دقت قسمت بیرون اندام تناسلی را مورد بررسی قرار می‌دهد. سپس دو انگشت را وارد واژن کرده و همزمان با دست دیگر خود به شکم فشار وارد می‌کند تا رحم و تخمدان‌ها را لمس کند.همچنین ابزار تشخیصی دیگری به نام اسپکولوم را وارد واژن می‌کند. اسپکولوم واژن را باز می‌کند تا پزشک بتواند واژن و دهانه رحم را از نظر هرگونه ناهنجاری مورد بررسی قرار دهد.

استفاده از امواج صوتی برای مشاهده تصاویری از رحم

پزشک گاهی سونوگرافی ترانس واژینال را برای بررسی ضخامت، بافت اندومتر و همچنین رد سایر شرایط احتمالی توصیه می‌کند.طی این روش یک دستگاه مشابه به مبدل وارد واژن می‌شود. این وسیله از امواج صوتی برای ایجاد تصویر ویدیویی از رحم شما استفاده می‌کند. این روش تشخیصی به پزشک این امکان را می‌دهد تا هرگونه ناهنجاری در پوشش رحم را مشاهده کند.

استفاده از اسکوپ (Scope) برای بررسی اندومتر در طی هیستروسکوپی

پزشک لوله‌ای نازک، روشن و انعطاف‌پذیر را از طریق واژن و دهانه رحم، وارد می‌کند. لنز قرار گرفته روی هیستروسکوپ به پزشک این امکان را می‌دهد تا داخل رحم و اندومتر را مورد بررسی قرار دهد.

نمونه برداری از بافت جهت بررسی و آزمایش

برای نمونه برداری از سلول‌های داخل رحم احتمالا نیاز به بیوپسی اندومتر خواهید داشت. این روش شامل برداشتن بافت از پوشش رحم برای تحلیل آزمایشگاهی است. این روش نمونه برداری می‌تواند در مطب پزشک انجام گیرد و نیازی به بیهوشی عمومی ندارد.

انجام عمل جراحی برای نمونه برداری از بافت

اگر نتوانند بافت کافی طی بیوپسی بردارند یا اگر نتایج بیوپسی نامشخص باشد، احتمالا نیاز به عمل با عنوان اتساع یا کورتاژ خواهید داشت.در طول این عمل جراحی، بافتی از پوشش داخلی رحم برداشته می‌شود و سلول‌های سرطانی تحت میکروسکوپ مورد بررسی قرار می‌گیرد.اگر این عارضه تشخیص داده شود، به متخصصین مربوطه ارجاع داده می‌شوید و اقدامات درمانی سریعا انجام می‌گیرد.

مرحله بندی سرطان اندومتر

زمانی که این عارضه تشخیص داده شود، پزشک در قدم بعدی اقدامات لازم برای مرحله بندی سرطان جهت به کارگیری از بهترین روش درمانی را انجام می‌دهد.آزمایش‌هایی که برای تعیین مرحله بندی بیماری سرطان معمولا به کار گرفته می‌شود، شامل سی تی اسکن، عکسبرداری با اشعه ایکس از قفسه سینه، PET و آزمایش خون است.پایین‌ترین مرحله به دنبال انجام این آزمایشات به این معنی است که سرطان فراتر از رحم پیشرفتی نکرده است.مرحله چهارم نشان می‌دهد که سرطان رشد داشته و اندام‌های کناری خود را از جمله مثانه را درگیر کرده است. حتی در برخی از افراد مشاهده می‌شود که به اندام‌های نه چندان نزدیک به بدن نیز سرایت کرده است.

منبع: drfbehnam